Τι είναι το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) και ποιες είναι οι χρήσεις του;

Από τη δεκαετία του 1970, ερευνητές επιστήμονες μελετούν το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) και τις επιδράσεις του πάνω στο μεταβολισμό του χόνδρου. Πρόσφατα εργαστηριακά ευρήματα, εφαρμοσμένη ιατρική εμπειρία και κλινικές μελέτες επιβεβαίωσαν ότι το CH συσωρεύεται στις αρθρώσεις και υποστηρίζει την αναγέννηση του χόνδρου. Αυτή η μοναδική δράση του πάνω στο μεταβολισμό του χόνδρου, προσφέρει στους ιατρούς ένα καινοτόμο τρόπο για την προώθηση της υγείας των αρθρώσεων.

Σε σύγκριση με άλλες πρωτεΐνες, το υδρολυμένο κολλαγόνο περιέχει σχεδόν 3 φορές περισσότερη προλίνη και γλυκίνη. Αυτά τα αμινοξέα είναι απαραίτητα για τη σύνθεση του κολλαγόνου και επηρεάζουν τη σταθερότητα της δομής του κολλαγόνου στο χόνδρο. Το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) παράγεται με την ενζυματική υδρόλυση πρώτων υλών από ιστούς κολλαγόνου. Το κολλαγόνο είναι η πιο συχνά απαντώμενη πρωτεΐνη στα θηλαστικά. Η βιοσύνθεση του επιτυγχάνεται μέσα από έναν αριθμό ενδοκυτταρικών μεσολαβητών. Οι τυπικές ίνες του κολλαγόνου σχηματίζονται στον εξωκυττάριο χώρο, είναι διασταυρούμενες με δεσμούς covalent και δίνουν στο κολλαγόνο αυτή τη χαρακτηριστική ελαστική δύναμη του. Η δράση του κολλαγόνου προέρχεται από την κανονική αλληλουχία των αμινοξέων, κάθε τρίτη δομική μονάδα αμινοξέος, είναι ένα μόριο γλυκίνης ακολουθούμενο από προλίνη ή υδροξυπρολίνη. Ανόμοια με τα άλλα συμπληρώματα το CH είναι ένα φυσικό προϊόν με μια σύνθεση αμινοξέων που είναι σχεδόν πανομοιότυπη με το κολλαγόνο που βρίσκεται στην εξωκυττάριο ουσία (extracellular matrix) στις αρθρώσεις
του σώματος.

Δράση του Υδρολυμένου Κολλαγόνου (CH) στην αναγέννηση του χόνδρου

Ο αρθρικός χόνδρος αποτελείται από κολλαγόνο τύπου ΙΙ, πρωτεογλυκάνες και επιλεγμένες πρωτεϊνες μέσα στην εξωκυττάριο ουσία [extracellular matrix (ECM)], που είναι υπεύθυνες για τη δύναμη και την ελαστικότητα. Το ECM αποτελείται πρωταρχικά από νερό, κολλαγόνο τύπου ΙΙ (το οποίο προμηθεύει δύναμη και απόσβεση), και πρωτεογλυκάνες (που εξασφαλίζουν αντοχή σε συμπίεση). Η διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων κολλαγόνου στα οστά, το χόνδρο, τους τένοντες, τους συνδέσμους και τους συνδετικούς ιστούς είναι ζωτική για τη διατήρηση της υγείας των αρθρώσεων.

Όταν η φυσική διαδικασία αναγέννησης δεν μπορεί να αναπληρώσει την καθημερινή φθορά λόγω χρήσης, ή υπερκόπωσης, ή πρόσθετου βάρους, τότε ο αρθρικός χόνδρος μπορεί να καταστραφεί.

Καθώς ο χόνδρος χάνεται, υπάρχει λιγότερη απόσβεση, περισσότερη τριβή και ανάπτυξη οστεοφύτων, με συνέπεια την αυξανόμενη ακαμψία, την απώλεια της ευλυγισίας και μια σταδιακά αυξανόμενη δυσφορία. Αντίθετα από σχεδόν κάθε άλλο ιστό στο ανθρώπινο σώμα, ο χόνδρος δεν περιέχει αιμοφόρα αγγεία ή νεύρα, και αυτό καθιστά αργή τη θεραπεία ή την ανάπτυξη.

Εντούτοις, ο χόνδρος είναι ένας ενεργά αναπτυσσόμενος ιστός που χρειάζεται συνεχή αναγέννηση για να παρέχει την απαιτούμενη προστασία και αντοχή στις αρθρώσεις για να λειτουργούν χωρίς ακαμψία και να διατηρούν την ευλυγισία τους. Το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) είναι το μόνο προϊόν που έχει προστασία ευρεσιτεχνίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για την αναγέννηση του χόνδρου. Επίσης είναι το μοναδικό προϊόν που αποδεδειγμένα ενεργοποιεί ειδικά κύτταρα που λέγονται χονδροκύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη μεταβολική συντήρηση του ECM.

Τα χονδροκύτταρα ελέγχουν το ρυθμό της αναγέννησης χόνδρου στις αρθρώσεις και ανιχνεύουν τις αλλαγές στη σύνθεση του. Ανταποκρίνονται σε αυτές τις αλλαγές με το να αναπτύσσουν περισσότερο το χόνδρο. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι το CH αυξάνει τη συγκέντρωση του κολλαγόνου τύπου ΙΙ και των πρωτεογλυκανών μέσω αυτής της ενεργοποίησης των χονδροκυττάρων.

Μεταβολισμός του χόνδρου

Ο χόνδρος των αρθρώσεων αποτελείται από χονδροκύτταρα και από εξωκυττάρια ουσία (ECM) που είναι ιδιαίτερης σημασίας για τη φυσιολογία. Το ECM του χόνδρου των αρθρώσεων αποτελείται από 2 τύπους μακρομορίων: το κολλαγόνο (ινίδια κολλαγόνου τύπου ΙΙ) σχηματίζει τη δομή του ECM και του προμηθεύει ελαστικότητα και δύναμη, και από πρωτεογλυκάνες (όπως είναι οι aggrecans) που είναι υπεύθυνες για την δύναμη στη συμπίεση και την ελαστικότητα του ιστού.

Τα χονδροκύτταρα και το ECM που απαρτίζονται από πρωτεογλυκάνες και κολλαγόνο, διατηρούν την ισορροπία στο μεταβολισμό του χόνδρου Ο χόνδρος όπως και το οστό υπόκειται σε συνεχή αναγέννηση κατά τη διάρκεια της οποίας η αναβολική και η καταβολική διαδικασία βρίσκονται σε ισορροπία. Οποιαδήποτε διαταραχή στην ισορροπία μεταξύ της εκφύλισης και της αναγέννησης, έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των στοιχείων του ECM όπως είναι το κολλαγόνο τύπου ΙΙ και τελικά οδηγεί στην απώλεια του χόνδρου.

Εκτός από τις λυσοσωμικές πρωτεάσες (cathepsins), οι οποίες έχουν ένα άμεσο περικυτταρικό αποτέλεσμα μέσα στα κύτταρα του χόνδρου, υπάρχουν και πολυάριθμες ουσίες μεταλλοπρωτεάσες (όπως collagenase, stromelysin και aggrecanase), οι οποίες σε ουδέτερο pH μπορούν να εκφυλίσουν τη δομή του χόνδρου. Σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική κατανόηση, η δραστηριότητα αυτών των στοιχείων είναι ελεγχόμενη από την cytokine interleukin-1. Οταν η δράση κάποιας ουσίας μεταλοπρωτεάσης αρχίζει να εκφυλίζει τη δομή του χόνδρου, άλλα στοιχεία μπορεί να ξεκινήσουν μια ανταπόκριση στην ανισορροπία του ECM. Για παράδειγμα ένας κυτταρικός αναστολέας των ουσιών μεταλοπρωτεάσης και ένας ενεργός αναστολέας πλασμινογόνου, είναι υπεύθυνοι για την αναστολή των καταβολικών ενζύμων, έτσι μειώνεται ο εκφυλισμός του χόνδρου.

Κάποιοι πολυπεπτιδικοί μεσολαβητές, με τη μορφή αυξητικών παραγόντων, διεγείρουν τις αναβολικές διαδικασίες στο χόνδρο, έτσι συνεισφέρουν σε μια περιορισμένη έκταση, στη δημιουργία νέου χόνδρου. Αυτή η ομάδα των μεσολαβητών περιλαμβάνει τον insulin-like growth factor-1 και το μετασχηματισμένο growth factor-b που αμφότεροι διεγείρουν τη σύνθεση πρωτεογλυκάνης. Πρόσφατα αποτελέσματα έχουν δείξει ότι τμήματα του κολλαγόνου όπως είναι αυτά που περιέχονται στο υδρολυμένο κολλαγόνο, μπορούν επίσης να λειτουργήσουν σαν μεσολαβητές που διεγείρουν τη σύνθεση των ουσιών του χόνδρου. Ωστόσο η ενεργοποίηση τους, απαιτεί ικανοποιητική ποσότητα από τις αντίστοιχες δομικές ουσίες prοline και glucine.

Πως ενεργεί το Υδρολυμένο Κολλαγόνο (CH);

Η εικόνα που ακολουθεί επιδεικνύει το μοναδικό μηχανισμό δράσης του υδρολυμένου κολλαγόνου (CH). Όταν το CH μπει στο στομάχι, απορροφώνται τα Βιοενεργά Πεπτίδια του Κολλαγόνου (BCPs) και περνούν μέσα στο χόνδρο των αρθρώσεων και βοηθούν στην διέγερση σύνθεσης κολλαγόνου. Επιπρόσθετα τα BCPs διεγείρουν την αναβολική φάση παραγωγής ουσιών του χόνδρου και με το χρόνο βελτιώνουν την υγεία των αρθρώσεων. Έτσι υπάρχει η δυνατότητα για το CH να δράσει σε μοριακό επίπεδο στη διαδικασία του μεταβολισμού του χόνδρου και να διεγείρει την αναγέννησή του. Το υδρολυμένο κολλαγόνο μπορεί να μεσολαβήσει για την αποκατάσταση της ισορροπίας του μεταβολισμού του χόνδρου.

Αποδείξεις σε προ - κλινικές μελέτες

Μια σειρά από προ-κλινικές μελέτες υποστηρίζει το μηχανισμό δράσης του υδρολυμένου κολλαγόνου (CH) περιλαμβανομένης της συγκέντρωσης του στις αρθρώσεις και της διεγερτικής επίδρασης του στα χονδροκύτταρα, που οδηγεί στην αύξηση των συγκεντρώσεων του κολλαγόνου τύπου ΙΙ και των πρωτεογλυκανών.

Μία μελέτη ερεύνησε τη δράση του CH στον ανθρώπινο αρθρικό χόνδρο, που ελήφθη από ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε αντικατάσταση του ισχύου μετά από μηριαίο κάταγμα τραχήλου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ακόμα και σε αυτούς τους εκτεθειμένους ιστούς η προσθήκη του CH στην ενδιάμεση καλλιέργεια  οδήγησε σε μια στατιστικά σημαντική (P< 0.05) αύξηση στο κολλαγόνο τύπου ΙΙ και στη βιοσύνθεση των πρωτεογλυκανών στα ανθρώπινα χονδροκύτταρα, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Επιπλέον το CH δεν είχε κανένα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα πάνω στην δραστηριότητα της πρωτεάσης.

Σε μια άλλη προκλινική μελέτη δόθηκε σε ποντίκια ραδιοσημασμένο CH (ή σημασμένη προλίνη σαν έλεγχος) σε δόσεις των 10 mg ανά g σωματικού βάρους. Έγινε μέτρηση της ραδιενέργειας σε διαφορετικούς ιστούς σε κανονικά διαστήματα για μια περίοδο 96 ωρών. Η ραδιενέργεια μειώθηκε στο πλάσμα μετά από 96 ώρες,  ενώ εμπλουτίστηκε σημαντικά ο αρθρικός χόνδρος. Αυτό το σημαντικό χαρακτηριστικό το οποίο έχει επιβεβαιωθεί σε ζώα και σε πειράματα στο εργαστήριο, δείχνει ότι μετά από ενδογαστρική χορήγηση ραδιοσημασμένου CH τα σημασμένα πεπτίδια μπορούν να ανιχνευτούν στον χόνδρο σε αυξημένες ποσότητες.

Εργαστηριακά πειράματα έχουν δείξει ότι ο εμπλουτισμός της καλλιέργειας χονδροκυττάρων από βοοειδή με CH αυξάνει σημαντικά τη βιοσύνθεση του κολλαγόνου τύπου ΙΙ στα χονδροκύτταρα σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (η έκκριση στην ομάδα μελέτης ήταν 2,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή στην ομάδα ελέγχου). Αυτά τα αποτελέσματα έχουν επιβεβαιωθεί σε πρόσφατες μελέτες σε καλλιέργειες χοίρειων χονδροκυττάρων.

Επιπρόσθετα παρατηρήθηκε μια σημαντική αύξηση στα επίπεδα των πρωτεογλυκανών και aggrecan. Αυτές οι 2 μελέτες που έγιναν από τον Oesser et al, μας υποδεικνύουν την αυξημένη σύνθεση του εξωκυττάριου υγρού. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν υπήρξε καμμιά ανεπιθύμητη διέγερση της δραστηριότητας της πρωτεάσης και έτσι δεν αυξήθηκε η απώλεια της ουσίας του  χόνδρου.Η έκκριση του κολλαγόνου τύπου ΙΙ ήταν σχεδόν 2,5 φορές μεγαλύτερη στις καλλιέργειες με τη διέγερση υδρολυμένου κολλαγόνου σε σύγκριση
με τα κύτταρα ελέγχου.

Αποτελεσματικότητα που παρατηρήθηκε με υδρολυμένο κολλαγόνο (CH)

Επιπλέον στις θετικές αναφορές που συγκεντρώθηκαν από την ιατρική πράξη πάνω στα οφέλη από το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) υπάρχει μια σειρά κλινικών μελετών που δείχνουν τα αποτελέσματα του CH στη βελτίωση της λειτουργίας της αρθρωσης και τη βελτίωση της υγείας της αρθρωσης. Έκριση κολλαγόνου τύπου ΙΙ μετά από διέγερση με υδρολυμένο κολλαγόνο ή με την ομάδα ελέγχου στην παράμετρο του χρόνου. Πηγή: Oesser et al., 2003. Αυτή η τυχαιοποιημένη διπλή τυφλή μελέτη περιλαμβάνει 81 ασθενείς με επιβεβαιωμένες αλλαγές στα συμπτώματα μετά τη λήψη από τους ασθενείς υδρολυμένου κολλαγόνου (CH), ζελατίνης, λευκωματίνης αυγού, ή ζελατίνης+γλυκίνης+calcium hydroxylate. Μια δίμηνη φάση διακοπής εναλλάχθηκε με μια περίοδο θεραπείας 2 μηνών. Η μελέτη διήρκεσε πάνω από 16 μήνες. 52 ασθενείς που έλαβαν διαφορετικές μορφές θεραπείας σε μια τυχαιοποιημένη διπλή τυφλή αλληλουχία.

Τα συμπτώματα του πόνου εκτιμήθηκαν στο τέλος της μελέτης για να αναγνωριστεί οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στην ποιότητας ζωής τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ασθενείς που πήραν CH ανέφεραν σημαντική μείωση του πόνου. Αυτό το αποτέλεσμα επικυρώθηκε περισσότερο με τη μείωση που φάνηκε στις ανάγκες των ασθενών για αναλγητικά σε αυτήν την ομάδα σε σύγκριση με το placebo. Η αξιολόγηση επίσης έδειξε ότι η θεραπεία με CH είχε σαν αποτέλεσμα, μια καθαρά, στατιστικά σημαντική βελτίωση στις παραμέτρους των εξετάσεων, όπως είναι η κινητικότητα, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Moskowitz Αυτή η τυχαιοποιημένη πολυκεντρική μελέτη έγινε μεταξύ του 1996 και του 1998 σε 20 πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία για πάνω από 24 εβδομάδες.

Ένα σύνολο από 389 ασθενείς μελετήθηκε για να αποφασιστεί εάν οι βελτιώσεις στη φυσική λειτουργία ή η γενική ανταπόκριση που παρατηρήθηκε παγκόσμια μετά τη λήψη υδρολυμένου κολλαγόνου (CH) συγκρίνεται με το placebo. Ο πόνος επίσης αξιολογήθηκε στο τέλος της μελέτης για να προσδιοριστεί εάν τα συμπτώματα μειώθηκαν με το CH. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν CH είχαν βελτίωση στον πόνο και στη φυσική λειτουργία της άρθρωσης. Στο Γερμανικό πληθυσμό τα θετικά αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακά: οι ασθενείς είχαν μια στατιστικά σημαντική (p= 0.007) βελτίωση στη φυσική λειτουργία και στον πόνο (p=0.016). Υπήρξε επίσης στατιστικά σημαντική βελτίωση όταν μελετήθηκαν οι ασθενείς παγκόσμια.

Gotz

Αυτή η μη τυχαιοποιημένη μελέτη έλεγξε το αποτέλεσμα του υδρολυμένου κολλαγόνου CH σε 60 ασθενείς για περισσότερους από τρεις μήνες. Υποκειμενικές και αντικειμενικές μετρήσεις ερευνήθηκαν για να αξιολογηθεί η δράση του CH. Στο τέλος της μελέτης περίπου 75% των ασθενών ήταν είτε χωρίς συμπτώματα (45%) ή τα συμπτώματα τους είχαν βελτιωθεί ξεκάθαρα (30%). Από το 86,5% των ασθενών που ένιωθαν πόνο ενώ ανέβαιναν σκάλες, το 56% είχε αξιοσημείωτη βελτίωση μετά από μόλις ένα μήνα.

Adam et al

Σε μια μελέτη που περιλάμβανε 94 γυναίκες που έπασχαν από μετεμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση ο καθηγητής Adam χορήγησε καλσιτονίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, για μια περίοδο για πάνω από 24 εβδομάδες. Οι μισές από τις γυναίκες που περιελήφθησαν στη μελέτη έλαβαν επίσης 10 grams υδρολυμένου κολλαγόνου την ημέρα. Τα αποτελέσματα βασίστηκαν πάνω σε μετρήσεις κάποιων ουσιών που εκκρίνονται με τα ούρα που δείχνουν καθαρά την αποσύνθεση του κολλαγόνου των οστών όπως συμβαίνει στην οστεοπόρωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις που χορηγήθηκε επιπρόσθετα υδρολυμένο κολλαγόνο, παρατηρήθηκε καθαρά αναστολή της αποσύνθεσης του κολλαγόνου. Αυτό που ήταν πολύ ευχάριστο είναι ότι το αποτέλεσμα αυτό διατηρήθηκε για 9 μήνες μετά την θεραπεία.

Το αποτέλεσμα μιας παρόμοιας μελέτης που διήρκεσε για μια περίοδο πάνω από τρία χρόνια έχει επίσης παρουσιαστεί: Σε αυτή τη μελέτη, στις μισές από τις 92 γυναίκες που περιελήφθησαν χορηγήθηκε ένα παρασκεύασμα ασβεστίου και στις άλλες μισές υδρολυμένο κολλαγόνο. Η ομάδα του υδρολυμένου κολλαγόνου δεν πήρε κανένα άλλο φάρμακο. Σύμφωνα με τον καθηγητή Adam τα αποτελέσματα ήταν αναπάντεχα πολύ εκπληκτικά: Οι συγκεντρώσεις των ουσιών που φανερώνουν την αποσύνθεση του οστού και του κολλαγόνου ήταν χαμηλότερες στην ομάδα του υδρολυμένου κολλαγόνου. Αυτό σημαίνει ότι το υδρολυμένο κολλαγόνο ανέστειλε την αποσύνθεση σε μεγαλύτερο βαθμό από το ασβέστιο. Ειδικά εκπληκτικό ήταν το γεγονός ότι το υδρολυμένο κολλαγόνο ήταν ικανό να μειώσει το ρυθμό των καταγμάτων σε αξιοσημείωτη έκταση.

Στην οστεοπόρωση η οστική μάζα αποσυντίθεται σε τέτοια έκταση που τα οστά γίνονται πορώδη, αυτό οδηγεί σε εύκολο σπάσιμο. Η πιο κοινή πρόληψη και θεραπεία είναι η χορήγηση ικανοποιητικών ποσοτήτων ασβεστίου. Η απώλεια του ασβεστίου αναγνωρίζεται ότι είναι η κύρια αιτία για την εμφάνιση της οστεοπόρωσης. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κολλαγόνο δημιουργεί το πλαίσιο κατασκευής του οστού και ότι η απώλεια του ασβεστίου σημαίνει επίσης ότι χάνεται και το κολλαγόνο. Το υδρολυμένο κολλαγόνο προμηθεύει κατάλληλα δομικά υλικά για την αναγέννηση του κολλαγόνου των οστών. Adam M. (1995) _Gelatine-Moglicher Medizinischer Einsatz” Apotheker Journal Heft 9, Seite 18-22. Christine Craus, Eugen Schwarz, “Functional Bones and Joints-Even in Old Age” 1st edition 2002.

Rippe et al

Τα αποτελέσματα από μια τυχαιοποιημένη προοπτική διπλή τυφλή μελέτη σε 250 (190 αξιολογήσιμους) ασθενείς με ήπια οστεοαρθρίτιδα, έδειξαν ότι η χορήγηση υδρολυμένου κολλαγόνου (CH) βελτίωσε σημαντικά την λειτουργία των αρθρώσεων στα γόνατα. Η δράση του CH εξετάστηκε για μια περίοδο πάνω από 14 εβδομάδες σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου που έπαιρνε placebo. (Παρακαλώ σημειώστε ότι σε αυτή τη μελέτη το CH δόθηκε σε συνδυασμό με ασβέστιο (300 mg) και βιταμίνη C (60 mg). Πολλές παράμετροι μελετήθηκαν σχετικά με τη λειτουργία των αρθρώσεων και την κινητικότητα. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το CH μπορεί να συνεισφέρει στη γρήγορη βελτίωση της λειτουργίας του γόνατος. Μια επιπρόσθετη παρόμοια μελέτη από τον Rippe et al έδειξε ότι χορήγηση του CH βελτιώνει επίσης σημαντικά την λειτουργία της άρθρωσης του γόνατος σε ασθενείς με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα.

Fernandez et al

Για την αξιολόγηση της δράσης του υδρολυμένου κολλαγόνου (CH) σε αθλητές, έγινε μια εξάμηνη μελέτη σε μια ομάδα 16 μελών που έκαναν πρωταθλητισμό στο mountain bike και σε 10 αθλητές σε μια ομάδα basketball από την πρώτη κατηγορία των Ισπανικών ομάδων. Κάθε ένας που συμμετείχε στη μελέτη έπαιρνε μια μόνο δόση 10 g από το CH μαζί με βιταμίνη Β και μαγνήσιο. Με τη συμπλήρωση της μελέτης οι ασθενείς που ήταν στην ομάδα μελέτης παρουσίασαν στατιστικά σημαντική αύξηση στην πυκνότητα του χόνδρου στις αρθρώσεις της ωμοπλάτης/βραχίονα και της μηρού/ κνήμης. Ο μέσος όρος της αύξησης της πυκνότητας του χόνδρου στην ομάδα μελέτης ήταν 14%. Αντιστρόφως στην ομάδα ελέγχου όχι μόνο δεν υπήρξε αύξηση στην πυκνότητα του χόνδρου μετά από 6 μήνες, αλλά παρατηρήθηκε σημαντική μείωση. Στην ομάδα ελέγχου ο πλάγιος και ο μέσος χόνδρος της άρθρωσης, της ωμοπλάτης/βραχίονα έδειξε 16% και 13% αντίστοιχη μείωση στην πυκνότητα (p< 0.05).

Flechsenhar et al

Η δράση του υδρολυμένου κολλαγόνου (CH) στους αθλητές που αναφέρουν συμπτώματα στις αρθρώσεις αξιολογήθηκε σε αυτή την μελέτη παρακολούθησης 100 αθλητών στο Rhein-Ruhr Olympic Training Facilities στο Essen της Γερμανίας. Οι αθλητές πήραν 10 g CH την ημέρα για 12 εβδομάδες και τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν τα συμπτώματα και τη λειτουργικότητα σύμφωνα με μια 10-βαθμη κλίμακα. Οι εκτιμήσεις συγκεντρώθηκαν στην αρχή της μελέτης (για να καθοριστεί μια βάση), 4-6 εβδομάδες αργότερα και στο τέλος της μελέτης. Σημαντικές βελτιώσεις αναφέρθηκαν για τις ακόλουθες κλινικές παραμέτρους:

• Περιορισμός στην ικανότητα κίνησης
• Πόνος που σχετίζεται με την άσκηση
• Πόνος στο ανέβασμα σκάλας
• Πόνος στο χειρισμό αντικειμένων με τα χέρια πάνω από το κεφάλι

Επιπρόσθετη απόδειξη

Εμπειρικές αναφορές από τον Krug (1979) καθώς και από άλλους όπως αυτές του Seeligmuller et al (1989, 1993), Beuker et al (1996) και Weh (2001) φανερώνουν ότι το υδρολυμένο κολλαγόνο CH είναι ένα ασφαλές και αποτελεσματικό συμπλήρωμα για χρήση σε ασθενείς που πάσχουν από χρόνια συμπτώματα στις αρθρώσεις.

Υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι που περιλαμβάνονται στη λήψη υδρολυμένου κολλαγόνου (CH);

Το 1999 η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής δήλωσε ότι το κολλαγόνο και τα προϊόντα με υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) δεν είναι επιβλαβή για την υγεία και τα βαθμολόγησε βάζοντας τα στην θέση των ασφαλών GRAS (“Generally Recognized as Safe”). Το 2003 αυτή η θέση επιβεβαιώθηκε. Προκλινικές και κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το CH είναι ασφαλές και πολύ καλά ανεκτό με πολύ μικρή πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης ή αλληλεπίδρασης με φάρμακα. Ανεπιθύμητες ενέργειες ή αλληλεπιδράσεις με άλλες ουσίες δεν θα συμβούν. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρουσιαστεί μετεωρισμός ή διάρροια. Ανησυχία για τη μετάδοση ασθενειών από το CH (λόγω των πρώτων υλών) είναι αθεμελίωτες λόγω των πολύ αυστηρών ελέγχων των πρώτων υλών που περιλαμβάνονται, της βιομηχανικής τεχνολογίας που εφαρμόζεται και των ελέγχων που πραγματοποιούνται από το κράτος. Ιδιαίτερα η διαδικασία που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του CH εγγυάται έναν υψηλό βαθμό ασφάλειας καθώς αυτό έχει παρουσιαστεί σε πολυάριθμες διεθνείς μελέτες που χρονολογούνται από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Ποιος μπορεί να ωφεληθεί από λήψη υδρολυμένου κολλαγόνου (CH);

Το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) μπορεί να ωφελήσει οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να βελτιώσει την κινητικότητα του και έτσι να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του. Παραδείγματα ατόμων που μπορεί να έχουν θετικά οφέλη από το CH περιλαμβάνουν:

• Ηλικιωμένους
• Άτομα που μεταφέρουν βάρη
• Άτομα που συμμετέχουν σε επαναλαμβανόμενες ή φυσικές δραστηριότητες που καταπονούν
• Υπέρβαρα και καθιστικά άτομα
• Αθλητές

Για πόσο διάστημα και σε ποιες δόσεις πρέπει να λαμβάνεται το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH);

Σύμφωνα με την τρέχουσα γνώση και με βάση τις συμπληρωμένες κλινικές μελέτες, 10 grams υδρολυμένου κολλαγόνου την ημέρα είναι η σωστή δοσολογία. Η θεραπεία πρέπει να συνεχίζεται για τουλάχιστον 3 μήνες. Ωστόσο αν τα συμπτώματα έχουν την τάση να επανέρχονται μετά τη διακοπή της θεραπείας, συνιστάται η χορήγηση του μακροχρόνια.

Συμπέρασμα

Η πρακτική εμπειρία και τα βιοχημικά ευρήματα έχουν προμηθεύσει αποδείξεις ότι το υδρολυμένο κολλαγόνο (CH) συσωρεύεται στις αρθρώσεις και διεγείρει τα χονδροκύτταρα. Αυτό οδηγεί σε αύξηση των συγκεντρώσεων του κολλαγόνου τύπου ΙΙ και των πρωτεογλυκανών και έτσι προάγεται η παραγωγή του χόνδρου στις αρθρώσεις.

Αυτό μπορεί να προσφέρει στους ασθενείς βελτίωση στην κινητικότητα των αρθρώσεων και μια γενική ανακούφιση από τις αρθρώσεις. Επομένως το CH μπορεί να είναι κατάλληλο για αυτούς που θέλουν να βελτιώσουν την υγεία των αρθρώσεων τους και να μειώσουν αναπόφευκτους κινδύνους. Το CH μπορεί να συστηθεί σε ασθενείς που είναι ηλικιωμένοι, παχύσαρκοι, σε αυτούς που καταπονούν τις αρθρώσεις στην εργασία τους ή σε αθλητικές δραστηριότητες, σε αυτούς με ατυχήματα στις αρθρώσεις, ή σε αυτούς που ο ιατρός τους το κρίνει απαραίτητο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Oesser S, Seifert J. Stimulation of type II collagen biosynthesis and secretion in bovine chondrocytes cultured with degraded collagen. Cell Tissue Res. 2003; 311: 393-399,

2. Buckwater JA, Mankin HJ. Articular cartilage. Part I: Tissue design and chondrocyte-matrix ineractions. J Bone Joint Surg. 1997; 79: 600-611,

3. Oesser S, Adam M, Babel W, Seifert J. Oral administration of 14C labeled gelatin hydrolysate leads to an accumulation of radioactivity in cartilage of mice (C57/BL). J Nutr. 1999; 129: 1891-1895,

4. Oesser S, Haggenmuller D, Schulze CH. Colagen Hydrolysate modulates the extracellular matrix metabolism of human chondrocytes. Poster presented at:
EULAR 2006; June 21-24, 2006; Amsterdam, Netherlands,

5. Oesser S, Seifert J. Impact of degraded collagen on joint cartilage. Ann Reum Dis. 2004;63:375,

6. Adam M. What effects do gelatine preparations have? Therapy of osteoarthritis (in German). Therapiewoche. 1991; 41: 2456-2461,

7. Moskowitz RW. Role of collagen hydrolysate in bone and joint disease. Semin Arthritis Reum. 2000; 30: 87-99,

8. Zuckley L, Angelopoulou KM, Carpenter MR, et al. Collagen hydrolysate improves joint function in adults with mild symptoms of osteoarthritis of the knee (abstract). Med Sci Sports Exerc. 2004; 36(Supp): S153,

9. Carpenter MR, Carpenter RL, McCathy SM, Kline G, Angelopoulos TJ, Rippe JM. Collagen hydrolysate supplementation improve symptoms in patients with severe osteoarthritis (abstract) Med Sci Sports Exerc. 2005; 37(suppl): S91-S92,

10. Gotz B. Well-nourished cartilage does not grind (in German) Arztliche Praxis. 1982; 34: 3130-3134,

11. Fernandez JL, Perez OM. Effects of gelatine hydrolysates in the prevention of athletic injuries. Archivos de Medicina del Deporte. 1998; 15: 277-282,

12. Flechsenhar K, Alf D. Results of a postmarketing surveillance study of collagen hydrolysate CH-ALPHA TM (in German). Orthopadische Praxis. 2005; 41: 486-494,

13. Krug E. On supportive therapy for osteo-and chondropathy (in German) Ernahrungsheilkunde. 1979; 28: 1-23,

14. Seeligmuller K. Help and support for cartilage (in German) Therapiewoche. 1993; 43: 1810-1813,

15. Seeligmuller K, Happel HK. Can mixture of gelatine and L-cystine stimulate proteoglucan synthesis? (in German)
Therapiewoche. 1989; 39: 3153-3157,

16. Beuker F, Eck T, Rosenfeld J. Biochemical and clinical examinations on the effects of regular applications of gelatine on degenerative damages of the motoric system (abstract) Int J Sports Med. 1996; 17(suppl 1): S67-S70,

17. Weh L. Changes in the properties of tissue through the administration of gelatine-a biomechanical in-vivo pilot study. Extracta orthopaedica. 2001; 4: 12-16,

18. Takeda U, et al. Acute and subacute toxicity studies on collagen wound dressings (CAS) in mice and rats. J Toxicol Sci. 1982;7(supp 2): 53-91, 19. Adam M. (1995) _Gelatine-Moglicher Medizinischer Einsatz” Apotheker Journal Heft 9, Seite 18-22, 20. Christine Craus, Eugen Schwarz, “Functional Bones and Joints-Even in Old Age” 1st edition 2002.