Τα χείμετλα (χιονίστρες) είναι ένας τύπος κάκωσης από ψύχος, χαρακτηριζόμενος από ερυθηματώδεις ή ιόχροες, βλατιδώδεις, φυσαλιδώδεις, οζώδεις ή ελκωτικές αλλοιώσεις, συνήθως στα δάκτυλα των χεριών ή των ποδιών (Goette DK, 1990; Growson AN and Magro CM, 1997). Είναι ιδιοπαθή ή συνδέονται με υποκείμενη νοσολογική κατάσταση, όπως ο ΣΕΛ.

Οι αλλοιώσεις φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα αγγειακής διαταραχής ή αγγειοσύσπασης. Συχνά είναι κνησμώδεις και μπορεί να είναι επώδυνες και οδηγούν σε οίδημα και εσχαροποίηση. Παρατηρούνται συχνότερα στο πρόσωπο, τα ώτα, τα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών και στις ακάλυπτες περιοχές των κνημών. Διαρκούν 1-2 εβδομάδες, αλλά μπορεί και περισσότερο, και μπορεί να επανεμφανισθούν μέσα σε μερικά λεπτά μετά από επανέκθεση στο κρύο. Η επανειλημμένη έκθεση στο κρύο μπορεί να οδηγήσει σε παχειές, ελκωτικές και ουλοποιημένες αλλοιώσεις, οι οποίες χρειάζονται εντατική δερματολογική θεραπεία.

ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Ιστολογικά, τα ιδιοπαθή χείμετλα χαρακτηρίζονται από Τ-κυτταρικές τριχοειδικές και εν τω βάθει διηθήσεις με περιεκκρινείς αθροίσεις, συνδεόμενες με οίδημα του δέρματος και νεκρωτικά κερατινοκύτταρα (Cribier B et al, 2001). Η ιστολογική αυτή εικόνα μπορεί να βοηθήσει στη διάκριση των ιδιοπαθών χειμέτλων από τον λύκο, αλλά η ανοσοϊστοχημεία δεν φαίνεται να βοηθά (Cribier B et al, 2001).

ΔΙΑΓΝΩΣΗ. Το ιστορικό έκθεσης σε υγρό ψύχος και οι τυπικές δερματικές αλλοιώσεις θέτουν την διάγνωση.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ. Συνίσταται σε προφύλαξη – αποφυγή παρατεταμένης έκθεσης των ακάλυπτων μερών του σώματος στο κρύο με κάλυμμα της κεφαλής, γάντια και κάλτσες.

Οι ήπιες αλλοιώσεις αντιμετωπίζονται με επαναθέρμανση της προσβληθείσας περιοχής σε θερμοκρασία δωματίου, αποφυγή χειρισμών (π.χ. μαλάξεις, ξύσιμο) και έγκαιρη θεραπεία των δευτεροπαθών λοιμώξεων. Εάν είναι σοβαρές, μπορεί να χρειασθεί θεραπεία με νιφεδιπίνη. Εάν υποτροπιάζουν, η πραζοσίνη και η φαινοξυβενζαμίνη μπορεί να βελτιώσουν την κυκλοφορία του αίματος. Εάν ο κνησμός είναι έντονος, μπορεί να χρησιμοποιηθούν αλοιφές κορτικοειδών.