ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ : Εργαστηριακός έλεγχος
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Εκτός από την οστική πυκνομετρία, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τεθεί η διάγνωση της οστεοπόρωσης.
Εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση της οστεοπόρωσης ή και την ανταπόκριση στη θεραπεία
Ασβέστιο ορού
Το ασβέστιο του αίματος δεν έχει σχέση με την οστεοπόρωση και επομένως δεν βοηθά στη διάγνωση. Πάντως, πρέπει να μετράται στην διάρκεια της θεραπείας για τον κίνδυνο της υπερασβεστιαιμίας.
Βιοχημικοί οστικοί δείκτες
1. Δείκτες οστικής παραγωγής
2. Δείκτες οστικής απορρόφησης.
1. Δείκτες οστικής παραγωγής:
Καρβοξυτελικό προπεπτίδιο προκολλλαγόνου τύπου Ι:
Είναι ενδιάμεσο προϊόν σύνθεσης Κολλαγόνου. Μετράται στον ορό.
Αμινοτελικό προπεπτίδιο προκολλαγόνου τύπου Ι:
Είναι κι’ αυτό ενδιάμεσο προϊόν σύνθεσης του κολλαγόνου και μετράται επίσης στον ορό.
Οστεοκαλσίνη ορού (BGP):
Είναι μια μη κολλαγονική πρωτεϊνη GLA η οποία παράγεται αποκλειστικά από τους οστεοβλάστες και επομένως είναι ένας ευαίσθητος δείκτης οστεοβλαστικής δραστηριότητας (μέτρηση στον ορό).
Εάν η θεραπεία της οστεοπόρωσης είναι επιτυχής, τα επίπεδα της οστεοκαλσίνης πρέπει να έχουν ανοδική πορεία. Σε αντίθετη περίπτωση, είτε πρόκειται για εργαστηριακό σφάλμα - απόκλιση, είτε ότι η θεραπεία είναι ανεπιτυχής και πρέπει να τροποποιηθεί.
Oλική αλκαλική φωσφατάση (ALP Total):
Η αλκαλική φωσφατάση υδρολύει τα φωσφορικά άλατα και επιτρέπει την εναπόθεση κρυστάλλων υδροξυαπατίτη στο νεοσχηματιζόμενο οστεοειδές. Μετράται στον ορό. Η αλκαλική φωσφατάση αυξάνεται και σε άλλες καταστάσεις, γι’ αυτό και η μέτρησή της δεν έχει διαγνωστική αξία.
Οστικό κλάσμα αλκαλικής φωσφατάσης (ALP bone):
Μετριέται στον ορό. Σε μια επιτυχή θεραπεία οστεοπόρωσης, η τιμή του πρέπει να έχει ανοδική πορεία.
Σε αντίθετη περίπτωση είτε πρόκειται για εργαστηριακό λάθος - απόκλιση, είτε ότι η θεραπεία είναι ανεπιτυχής και πρέπει να τροποποιηθεί.
2. Δείκτες οστικής απορρόφησης:
Υδροξυπρολίνη ούρων:
Η υδροξυπρολίνη παράγεται από αποδόμηση του κολλαγόνου των οστών και απεκκρίνεται μέσω των ούρων (10%).
Η μέτρηση της υδροξυπρολίνης των ούρων του 24ωρου είναι χρονοβόρα διαδικασία, γι' αυτό και σήμερα προτιμάται η μέτρηση της σχέσης υδροξυπρολίνης/κρεατινίνη σε μικρή ποσότητα ούρων. Σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης με ταχεία οστική αποδόμηση, το ασβέστιο και η υδροξυπρολίνη των ούρων μπορεί να αξηθούν.
Πυριδινολίνη
Μετράται στον ορό και στα ούρα.
Δεοξυπυριδινολίνη
Μετράται και αυτή στον ορό και τα ούρα.
Καρβοξυτελικό τελοπεπτίδιο κολλαγόνου τύπου Ι: CTX (= Carboxy Terminal Collagen Crosslinks).
Μετράται στον ορό.Στη διάρκεια της θεραπείας της οστεοπόρωσης πρέπει να έχει πτωτική τάση. Το αντίθετο σημαίνει ότι η ασθενής δεν κάνει σωστά τη θεραπεία ή ότι η θεραπεία είναι ανεπιτυχής και πρέπει να αλλάξει.
Καρβοξυτελικό τελοπεπτίδιο του κολλαγόνου τύπου Ι, παραγόμενο από μεταλλοπρωτεάσες εξωκυττάριου υγρού
Μετράται στον ορό
Οξινη Φωσφατάση ανθεκτική στην ταρτάτη : ACP
Μετράται στον ορό
Καθεψίνη Κ
Μετράται στον ορό
Αμινοτελικό τελοπεπτίδιο κολλαγόνου τύπου Ι.