H επιφυσιολίσθηση (SCFE) είναι το συχνότερο νόσημα του ισχίου της εφηβικής ηλικίας (Aronson J, 1986). Οφείλεται σε μηχανική εξασθένηση της άνω μηριαίας επίφυσης (Chung S et al, 1976; Carney BT et al, 1991) η οποία οδηγείται σε οπίσθια ολίσθηση, σε συνδυασμό με έκταση και έξω στροφή του αυχένα και της διάφυσης του μηριαίου. Aποτελεί συνήθως χρόνια μικροκαταγματική διαδικασία του συζευκτικού χόνδρου, η οποία συμβαίνει κάτω από συνθήκες φυσιολογικής φόρτισης του ισχίου στην διάρκεια της προεφηβικής και εφηβικής αιχμής της ανάπτυξης (Harris WR, 1950; Watts HG, 1976).

Παρατηρείται συχνότερα σε υπέρβαρα αγόρια πρώιμης έως μέσης εφηβικής ηλικίας ή σε ταχέως αναπτυσσόμενα παιδιά (Kelsey JL et al, 1970; Kelsey J et al, 1972;  Gelberman RH et al, 1986). Τα παιδιά με επιφυσιολίσθηση έχουν μεγαλύτερη μέσο δείκτη οστικής μάζας από τα άλλα (Poussa M et al, 2003). Ακόμα, αυξημένο κίνδυνο επιφυσιολίσθησης έχουν τα άτομα με αυξημένο βάθος κοτύλης ή σχετική οπίσθια κλίση του αυχένα του μηριαίου (Cohen MS et al, 1986).

Η ολίσθηση γενικά ταξινομείται ως ήπια εάν είναι μικρότερη του 1/3 της διαμέτρου της μηριαίας κεφαλής και σοβαρότερη, εάν είναι μεγαλύτερη. Αρχικά προσβάλλεται συνήθςως το ένα ισχίο, αλλά συχνά, με την πάροδο του χρόνου, και το άλλο. Τελικά, το 30-45% των ασθενών με SCFE έχουν ενδείξεις αμφοτερόπλευρης προσβολής (Spero CR et al, 1992: Stott S and Bidwell T, 2003).

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Φύλο : Η SCFE παρατηρείται συχνότερα στα αγόρια.

Φυλή : Η SCFE είναι συχνότερη στους Μαύρους και τους Πολυνήσιους (Stott S and Bidwell T, 2003).

Ηλικία : Η SCFE προσβάλλει συνήθως κορίτσια και αγόρια μέσης ηλικίας 11 και 12.5 ετών, αντίστοιχα, και είναι σπάνια πριν από το 9ο έτος της ηλικίας, αν και έχει αναφερθεί και σε παιδιά ηλικίας 8 ετών (Stott S and Bidwell T, 2003).

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ. Τα κλινικά συμπτώματα και ακτινολογικά ευρήματα της επιφυσιολίσθησης ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της ολίσθησης, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν πόνο στη βουβωνική χώρα, την έσω πλευρά του μηρού ή του γόνατος και περιορισμό της κινητικότητας του ισχίου, ιδιαίτερα της έσω στροφής.

Η πιθανότητα της επιφυσιολίσθησης πρέπει να μπαίνει στη σκέψη σε παιδιά ηλικίας 10-16 ετών που παραπονούνται για περίεργο πόνο στο γόνατο, ο οποίος μπορεί να αντανακλάται από το ισχίο. Περιστασιακά, τα συμπτώματα προηγούνται των ακτινολογικών ευρημάτων. Σε περιπτώσεις υποξείας ή χρόνιας ολίσθησης, τα συμπτώματα είναι περισσότερο αθόρυβα. Σε περιπτώσεις οξείας ολίσθησης μετά από μέτρια κάκωση, ο ασθενής παρουσιάζει εντονότερο πόνο και αδυνατεί να περπατήσει.

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Η πλάγια απλή ακτινογραφία δείχνει οπίσθια και προς τα κάτω ολίσθηση της μηριαίας κεφαλής.

ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ. Εντοπίζει την ολίσθηση σε πρώιμα στάδια (προ-ολίσθηση), πριν αυτή γίνει ακτινολογικά ορατή (Lalaji A et al, 2002).

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ :

Οξεία χονδρόλυση, στο 6% των περιπτώσεων. Σπινθηρογραφικά, η ελαττωμένη κατακράτηση του ραδιοϊσοτόπου από τον συζευκτικό χόνδρο του μείζονα τροχαντήρα στην προσβληθείσα πλευρά και αργότερα η πρόωρη σύγκλεισή του στις απλές ακτινογραφίες μπορεί να είναι πρώιμο σημείο οξείας χονδρόλυσης (Mandell GA et al, 1992).

Ασηπτη νέκρωση, στο 5% των περιπτώσεων (Spero CR et al, 1992; Duncan JW et al, 1979).

ΘΕΡΑΠΕΙΑ. Η ήπια επιφυσιολίσθηση μπορεί να θεραπευθεί συντηρητικά, αλλά πρέπει να παρακολουθείται με προσοχή γιατί μπορεί να επιδεινωθεί. Εάν επιδεινωθεί, σταθεροποιείται χειρουργικά, συνήθως με μία απλή κεντρική βίδα (Carney BT et al, 1996).