ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗ : Θεραπεία
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗΣ
Ευτυχώς, η αυχενική σπονδυλαρθρίτιδα (χωρίς μυελοπάθεια) περνάει γρήγορα.
Η συντηρητική θεραπεία της αυχενικής σπονδυλαρθρίτιδας χωρίς μυελοπάθεια συχνά βελτιώνει ή προκαλεί πλήρη υποχώρηση της αυχεναλγίας και της ριζοπάθειας μέσα σε λίγες ημέρες ή και εβδομάδες. Η αυχεναλγία όμως συχνά υποτροπιάζει και μπορεί να γίνει επίμονη στο 6% των περιπτώσεων.
Η μυελοπάθεια όμως χρειάζεται χειρουργείο
Αντίθετα, η μυελοπάθεια θεραπεύεται με χειρουργική επέμβαση. Η συντηρητική αγωγή έχει περιορισμένη αξία και συνιστάται μόνο για ήπιες, μη επιδεινούμενες μορφές.
Η αυχενική ριζοπάθεια συνήθως περνάει μόνη της, χωρίς θεραπεία.
Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση της αυχενικής σπονδυλωτικής μυελοπάθειας είναι λιγότερο ξεκάθαρη. Μερικοί ασθενείς έχουν προοδευτική επιδείνωση, ενώ οι περισσότεροι έχουν μεγάλες περιόδους σταθερότητας των συμπτωμάτων με διαλείπουσες εξάρσεις.
ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗΣ
- Ασπιρίνη
- Δικλοφαινάκη
- Ιμπουπροφαίνη
- Iνδομεθακίνη
- Mεφαιναμικό οξύ
- Ναπροξένη
- Πιροξικάμη
- Αναστολείς COX-2 (Celecoxib; Celebrex)
Προσεχτικές ελεγχόμενες μελέτες που να συγκρίνουν τις θεραπευτικές αυτές μεθόδους δεν έχουν γίνει, γι’ αυτό και οι θεραπείες αυτές συνήθως αρχίζουν ανάλογα με την προτίμηση και την ειδικότητα του θεραπευτή. Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων αυτών με χωρίς θεραπεία είναι δύσκολη.
1. ΦΑΡΜΑΚΑ
1.1 Απλά αναλγητικά
- Ακεταμινοφαίνη
- Παρακεταμόλη
1.2 Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
- Είναι η βάση της φαρμακευτικής αγωγής.
- Περιορίζουν την φλεγμονή γύρω από τις παγιδευμένες νευρικές ρίζες και ανακουφίζουν από τον πόνο μειώνοντας την ευαισθησία τους στη συμπίεση
- Δώστε ένα ΜΣΑΦ για 2 εβδομάδες. Εάν δεν έχει αποτέλεσμα, δώστε ένα άλλο. Η θεραπεία με ΜΣΑΦ διαρκεί 8 τουλάχιστον εβδομάδες.
ΣΧΟΛΙΑ
Παρόλο που τα ΜΣΑΦ χρησιμοποιούνται ευρέως στην καθημέρα πράξη, δεν υπάρχουν κλινικές μελέτες με την χρήση τους στην αυχενική σπονδύλωση.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα ΜΣΑΦ είναι περισσότερο αποτελεσματικά από τα αναλγητικά, όπως η ακεταμινοφαίνη.
Πάντως, η αποτελεσματικότητά τους έχει δειχθεί στην οστεοαρθρίτιδα του ισχίου και του γόνατος (25, 26) και οι μετα-αναλύσεις με την χρήση τους στην οξεία οσφυαλγία δείχνουν ότι είναι περισσότερο αποτελεσματικά από πλασέμπο (27, 28, 29).
Σκευάσματα :
- Ασπιρίνη
- Δικλοφαινάκη
- Ιμπουπροφαίνη
- Ινδομεθακίνη
- Μεφαιναμικό οξύ
- Ναπροξένη
- Πιροξικάμη
- Αναστολείς COX-2 (Celecoxib; Celebrex)
1.3 Κορτικοστεροειδή
Κορτικοστεροειδή per os (σε μεγάλες δόσεις)
Σε ασθενείς με σοβαρή ριζοπάθεια, σε μεγάλες δόσεις, μπορεί να ελαττώσουν τον πόνο και την διάρκεια των συμπτωμάτων. Βελτιώνουν επίσης μερικούς ασθενείς με προοδευτική αυχενική σπονδυλωτική μυελοπάθεια. Βελτιώνουν ασθενείς με οξεία κάκωση του νωτιαίου μυελού (η οποία μπορεί να οφείλεται εν μέρει σε κεντρικά οστεόφυτα)
Θεραπευτικό σχήμα :
Πρεδνιζόνη σε μεγάλες δόσεις (;) για 1-2 εβδομάδες.
Η δόση μειώνεται μετά από 3 ημέρες.
Τοπικές ενέσεις κορτιζόνης
Οι ενέσεις κορτιζόνης στις αυχενικές ζυγο-αποφυσιακές αρθρώσεις βοηθούν τόσο θεραπευτικά, όσο και διαγνωστικά, σε ασθενείς με ενεργό υμενίτιδα.
Επισκληρίδιες ενέσεις κορτιζόνης
Βελτιώνουν τα ριζιτικά συμπτώματα.
Σκευάσματα κορτιζόνης
Πρεδνιζόνη (Deltasone, Orasone, Sterapred).
Μεθυλπρεδνιζολόνη (Medrol, Solu-Medrol, Depot-Medrol)
Η κορτιζόνη χορηγείται per os ή σε μία εφάπαξ ενδομυική ένεση.
1.4 Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά
Ενδείξεις : Ασθενείς που έχουν περισσότερο χρόνια επώδυνα συμπτώματα και είναι συναισθηματικά πιεσμένοι.
Σχόλια : Υπάρχει μικρή μόνον ένδειξη που να υποστηρίζει την χρήση των αντικαταθλιπτικών στη θεραπεία της αυχενικής σπονδύλωσης.
Σε ασθενείς με οσφυαλγία φαίνεται όμως ότι βελτιώνει σε μέτριο βαθμό τον πόνο και ελάχιστα την λειτουργικότητα (37, 38).
Σκευάσματα
- Doxepin
- Αμιτριπτυλίνη (Elavil)
- Νορτριπτυλίνη (Pamelor)
- Sinequan Tabl. 25 mg (30 δισκία)
Δόση : 25 mg 3 φορές ημερησίως ή εφάπαξ. Μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα µε την ανταπόκριση.
Συνήθης δόση : 75-150 mg ηµερησίως.
Μέγιστη δόση : 300 mg ηµερησίως. Μέγιστη εφάπαξ δόση : 150 mg κατά την νυχτερινή κατάκλιση.
Το µέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσµα εµφανίζεται µετά από 2-4 εβδοµάδες.
Αντενδείξεις : Πρόσφατο έµφραγµα του µυοκαρδίου, µανία, γλαύκωµα κλειστής γωνίας ή υπερτροφία του προστάτη µε ιστορικό κατακράτησης ούρων, σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια και πρόσφατη (λιγότερο από 14 ηµέρες) ή ταυτόχρονη θεραπεία µε αναστολείς της ΜΑΟ.
1.5 ΕΝΕΣΕΙΣ ΒΟΥΤΥΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΞΙΝΗΣ (Botulinum-A)
Δεν φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα (46).
1.6 ΜΥΟΧΑΛΑΡΩΤΙΚΑ
Ενδείξεις : Σπασμός αυχενικών μυών.
Σχόλια
Τα μυοχαλαρωτικά μειώνουν στον σπασμό των αυχενικών μυών (τραπεζοειδής μυς, παρασπονδυλικοί μύες) και βελτιώνουν τον ύπνο λόγω των ηρεμιστικών τους δράσεων.
Η χρήση τους πρέπει να περιορίζεται ταχέως και να διαρκεί το μέγιστο 2 εβδομάδες γιατί τα συνηθίζει ο οργανισμός.
Σκευάσματα
- Κυκλοβενζαπρίνη (Flexeril)
- Μεθοκαρβαμόλη
- Baclofen
- Καρισοπροδόλη (Soma)
1.6 ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ (οπιοειδή)
Ενδείξεις
- Μέτριος έως σοβαρός πόνος οφειλόμενος σε σοβαρή δομική σπονδύλωση
- Ασθενείς που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να κάνουν χειρουργική επέμβαση
- Μη ανταπόκριση σε μη οπιοειδεις παράγοντες
- Μεγάλος κίνδυνος παρενεργειών από τα ΜΣΑΦ, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους
Σκευάσματα
Υδροκωδόνη + ακεταμινοφαίνη (Vicodin, Lortab, Norcet, Margesic)
Οξυκωδόνη + ακεταμινοφαίνη (Percocet, Roxicet, Roxilox, Tylox)
Σχόλια
Τα οπιοειδή αναλγητικά δεν χρησιμοποιούνται πολύ στα σπονδυλιτικά σύνδρομα γιατί οι κλινικοί γιατροί πιστεύουν ότι δεν έχουν αποτέλεσμα στον νευροπαθητικό πόνο και φοβούνται μήπως οι ασθενείς τους εθισθούν στα ναρκωτικά.
Πάντως, η οξυκωδόνη φαίνεται ότι είναι αποτελεσματική στην σπονδύλωση (31, 32).
1.7 ΑΝΤΙΣΠΑΣΜΩΔΙΚΑ (Γκαμπαπεντίνη)
Η γκαμπαπεντίνη βελτιώνει τον πόνο της διαβητικής νευροπάθειας, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται ευρέως για την θεραπεία και άλλων αιτίων νευροπαθητικού πόνου.
Χρήση στην αυχενική σπονδύλωση
Δεν υπάρχουν πλασέμπο ελεγχόμενες μελέτες με την χρήση της γκαμπαπεντίνης στην αυχενική σπονδύλωση, αλλά, επειδή βελτιώνει τον νευροπαθητικό πόνο, συχνά χρησιμοποιείται και στον χρόνιο πόνο τον συνδεόμενο με αυχενική σπονδύλωση
Χρήση στην αυχενική ριζοπάθεια
Δεν υπάρχουν ενδείξεις που να υποστηρίζουν την χρήση της στην αυχενική ριζοπάθεια, αλλά φαίνεται ότι βελτιώνει τον πόνο της οσφυικής ριζοπάθειας (39, 40).
Η τοπιραμάτη (ένα αντισπασμωδικό) ανακουφίζει από τον πόνο, αλλά δεν βελτιώνει την λειτουργικότητα σε ασθενείς με οσφυική ριζοπάθεια (41).
ΓκαμπαπεντΙνη (Gabapentin)
Σκευάσματα
Gabapentin 300 mg καψάκια (Neurontin)
Gabapentin 400 mg καψάκια
Ενδείξεις :
Πόνος περιφερικής νευροπάθειας (νευροπαθητικός πόνος) (σε ασθενείς με διαβήτη και μεθερπητική νευραλγία). Περιγράφεται ως θερμότητα, καύσος (κάψιµο), αίσθηµα έντονου «χτυπήµατος», ξαφνικός πόνος, οξύς πόνος, διαξιφιστικός πόνος (µαχαιριές), γενικό αίσθηµα πόνου, κράµπες, «µυρµήγκιασµα», µούδιασµα, τσιµπήµατα, βελονιές, κτλ.
Προσοχή στη χορήγηση
Η γκαμπαπεντίνη πρέπει :
ο Να διακόπτεται απότομα (κίνδυνος άγχους, αϋπνίας κ.λ.π).
ο Να αποφεύγεται σε ασθενείς με ιστορικό ψυχωσικών εκδηλώσεων
ο Να αποφεύγεται σε ηλικιωμένα άτομα, διαβητικούς και νεφροπαθείς (δίνει ενίοτε ψευδώς θετική αντίδραση για πρωτεϊνουρία).
Δοσολογικό σχήμα
ο 300 mg εφάπαξ την 1η ημέρα
ο 600 mg την 2η ημέρα σε 2 δόσεις
ο 900 mg την 3η ημέρα σε 3 δόσεις
και μετά αύξηση ανάλογα με την ανταπόκριση κατά 300 mg ημερησίως κάθε 2-3 ημέρες μέχρι την μέγιστη 3600 mg ημερησίως
Το φάρμακο παίρνεται πριν ή μετά το φαγητό
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Κινεζική Βοτανοθεραπεία
Μία μετα-ανάλυση 4 μελετών κατέληξε ότι «υπάρχουν ασθενείς ενδείξεις ότι τα δισκία του Qishe υπερέχουν του πλασέμπο και το τοπικό σκεύασμα Extractum Nucis Vomicae είναι περισσότερο αποτελεσματικό από την τοπική γέλη δικλοφαινάκης».
*Δισκία Qishe Pill : περιέχουν Radix Astragali, Muscone, Szechuan Lovage Rhizome, Radix Stephaniae Tetrandrae, Ovientvine και Calculus Bovis Artifactus.
Βελονισμός (accupuncture)
Ελαττώνει τον πόνο της αυχενικής σπονδύλωσης, αλλά δεν βελτιώνει μεσο-μακροπρόθεσμα τον πόνο και την λειτουργικότητα (51, 52, 53, 54).
2. ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΣΑ
Η θεραπεία με φυσικά μέσα παίζει σημαντικό ρόλο στη συντηρητική θεραπεία και πρέπει να εφαρμόζεται για 4-6 εβδομάδες.
Τα περισσότερα από τα φυσικά μέσα που χρησιμοποιούνται για την εκφυλιστική νόσο της ΑΜΣΣ γίνονται από τον φυσιοθεραπευτή και είναι περισσότερο αποτελεσματικά εάν συνδυασθούν μεταξύ τους.
2.1 Φυσικά μέσα
Αυτά που χρησιμοποιεί ο άρρωστος
- Ακινητοποίηση αυχένα με κολάρο (μαλακό ή σκληρό)
- Ειδικό αυχενικό μαξιλάρι (molded cervical pillows)
- Ζεστά ή κρύα επιθέματα
Αυτά που κάνει ο φυσιοθεραπευτής
- Ελξη αυχένα (μηχανική ή χειροκίνητη)
- Διαθερμίες
- Υπέρηχα
- Μαλάξεις
- Βελονισμός
- TENS
- Λέϊζερ χαμηλού επιπέδου (low-power cold laser)
2.2 Ασκήσεις
Αυτές που κάνει ο ασθενής
- Ηπιες αεροβικές ασκήσεις
- Εκπαίδευση του ασθενή για κατ’οίκον ασκήσεις
Αυτές που κάνει ο φυσιοθεραπευτής
- Ασκήσεις εύρους κίνησης
- Προοδευτικές ασκήσεις υπό αντίσταση
- Ισομετρικές ασκήσεις ενδυνάμωσης του αυχένα
- Ασκήσεις διάτασης και ευλυγισίας του αυχένα, των ώμων και του ανώτερου τμήματος της ράχης
Ακινητοποίηση αυχένα
Περιορίζει την κινητικότητα του αυχένα, μειώνοντας τον ερεθισμό του νεύρου. Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις αυχενικού πόνου ή/και υπινιακών συνδρόμων πόνου οφειλόμενων σε σπονδύλωση και αυχενική ριζοπάθεια.
Ποια κολάρα είναι καλύτερα ; τα μαλακά ή τα σκληρά ;
Χρησιμοποιούνται μαλακά κολάρα, κολάρα τύπου Φιλαδέλφειας, σκληρές ορθώσεις, Minerva jacket ή ένα αυχενικό μαξιλάρι για υποστήριξη.
Τα πιο σκληρά κολάρα μπορεί να περιορίζουν καλύτερα την κίνηση της ΑΜΣΣ, αλλά μπορεί να εξασθενήσουν τον μυικό τόνο και να προκαλέσουν δυσκαμψία του αυχένα λόγω αχρησίας. Ακόμα, δεν γίνονται καλά ανεκτά από τους αρρώστους.
Κάντε καθημερινά ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του αυχένα για να μην εξασθενήσει ο μυικός τους τόνος.
Εχουν αποτέλεσμα τα κολάρα ; ή τα φοράμε έτσι, για πλάκα ;
Μολονότι χρησιμοποιούνται ευρέως, τα μαλακά κολάρα πιστεύεται ότι έχουν δράση πλασέμπο, γιατί δεν περιορίζουν σημαντικά την κινητικότητα του αυχένα.
Ακόμα, δεν επηρεάζουν την μακροπρόθεσμη έκβαση.
Πόσον καιρό φοριούνται τα κολάρα ;
Το μαλακό κολάρο πρέπει να φοριέται όσο περισσότερο δυνατό στη διάρκεια της ημέρας. Το βράδυ, στον ύπνο, μπορεί να βγαίνει.
Όταν βελτιωθούν τα συμπτώματα, μπορεί να φοριέται μόνον όταν ο άρρωστος κάνει έντονες δραστηριότητες και στο τέλος μπορεί να απομακρυνθεί.
Ειδικό μαξιλάρι
Τα molded αυχενικά μαξιλάρια ευθυγραμμίζουν την ΣΣ στη διάρκεια του ύπνου και ανακουφίζουν από τον πόνο
Ελξεις αυχένα
Οι έλξεις εφαρμόζονται κυρίως σε ασθενείς με αυχενική ριζοπάθεια.
Τι δουλειά κάνουν οι έλξεις ;
Προάγουν την ακινητοποίηση του αυχένα και διευρύνουν τα σπονδυλικά τρήματα
Χαλαρώνουν τις συμφύσεις
Ελαττώνουν τις συμφύσεις και τον ερεθισμό των δίσκων και
Βελτιώνουν την κυκλοφορία μέσα στον επισκληρίδιο χώρο.
Πως γίνονται οι έλξεις ;
Οι έλξεις του αυχένα γίνονται μηχανοκίνητα (με μηχανάκι) ή με το χέρι του θεραπευτή (χειροκίνητα)
Ποια είναι καλύτερη : η Μηχανική ή η Χειροκίνητη έλξη
Η χειροκίνητη έλξη του αυχένα μπορεί να είναι καλύτερα ανεκτή από την μηχανική.
Εχουν αποτέλεσμα οι έλξεις στην αυχενική σπονδύλωση ;
Οι μελέτες που αφορούν την αποτελεσματικότητα των έλξεων είναι αντικρουόμενες. Η διαλείπουσα έλξη είναι πιθανώς περισσότερο αποτελεσματική από την στατική. Αρχικά, συνιστάται βάρος 10 lb,το οποίο αυξάνεται σε 20 lb εφ’ όσον είναι ανεκτό.
Η έλξη μπορεί να γίνει στο σπίτι 2-3 φορές την ημέρα για 15 λεπτά κάθε φορά.
Αντενδείξεις έλξεων αυχένα
- Μυελοπάθεια
- Θετικό σημείο Lhermitte
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα με ατλαντοαξονικό υπεξάρθρημα
- Χειροκίνητες θεραπείες
- Κινητοποίηση
- Χειρισμοί
- Χειρομαλάξεις (μασσάζ)
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ
Στην κινητοποίηση ο φυσιοθεραπευτής ασκεί ήπια πίεση μέσα ή πάνω στα όρια της φυσιολογικής κινητικότητας για να αυξήσει το ROM. Σε ασθενείς με αυχενική σπονδύλωση οι μελέτες έχουν δώσει αντικρουόμενα αποτελέσματα.
ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ
Χρησιμοποιούνται κυρίως από τους Οστεοπαθητικούς και τους Χειροπράκτες στην θεραπεία της οσφυαλγίας
Επανευθυγραμμίζουν την ΣΣ και αυξάνουν την κινητικότητα των αρθρώσεων
Αντενδείξεις χειρισμών
Οι χειρισμοί του αυχένα απαγορεύονται όταν υπάρχει :
- Κακοήθεια
- Κάταγμα ή παρεκτόπιση
- Λοίμωξη
- Μυελοπάθεια
- Σοβαρές εκφυλιστικές αλλοιώσεις
- Σπονδυλοβασική ανεπάρκεια
- Σπονδυλολίσθηση
- Συνδεσμική αστάθεια
- Ρευματικά νοσήματα και νοσήματα συνδετικού ιστού
- Αντικειμενικά σημεία συμπίεσης νευρικής ρίζας
Η πλέον επίφοβη επιπλοκή των αυχενικών χειρισμών είναι o διαχωρισμός της σπονδυλοβασικής αρτηρίας, αλλά είναι σπάνια και σχεδόν αδύνατο να προληφθεί.
ΕΝΕΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Επισκληρίδιο αυχενικό μπλοκ (cervical epidural block)
Μπορεί να βοηθήσει, ιδιαίτερα εάν υπάρχει φλεγμονή.
Επισκληρίδια και εκλεκτικά μπλοκ νευρικών ριζών
Βοηθούν διαγνωστικά και θεραπευτικά σε ασθενείς με ριζοπάθεια.
Ενέσεις στα trigger points.
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
- Αποφεύγετε έντονες ασκήσεις (π.χ. τρέξιμο, άλματα)
- Κάντε καθημερινά ασκήσεις στον αυχένα για να διατηρήσετε το ROM
- Διατηρείστε την δύναμη των μυών του αυχένα, ιδιαίτερα των εκτεινόντων
- Αποφεύγετε να κρατάτε το κεφάλι σας στην ίδια θέση για πολλές ώρες (π.χ. όταν οδηγείτε ή βλέπετε τηλεόραση)
- Αποφεύγετε την παρατεταμένη έκταση του αυχένα
- Κάντε τις φυσικές δραστηριότητες με προσοχή, γιατί μπορεί να προκαλέσουν έξαρση των συμπτωμάτων σας
- Εάν έχετε πρωϊνή δυσκαμψία, κάντε ένα καυτό λουτρό κάθε πρωί.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ενδείξεις χειρουργικής επέμβασης
- Αποτυχία συντηρητικής αντιμετώπισης ριζοπάθειας για διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών
- Επιδείνωση της νευρολογικής εικόνας
- Μυελοπάθεια ή ανυπόφορος πόνος.
- Συμπίεση αυχενικής νευρικής ρίζας ή/και του νωτιαίου μυελού
Στόχοι χειρουργικής θεραπείας
Είναι η ανακούφιση από τον πόνο, η βελτίωση της λειτουργικότητας και η πρόληψη περαιτέρω νευρολογικών επιπλοκών.
Στην αυχενική μυελοπάθεια πρωταρχικός στόχος είναι η αναστολή της εξέλιξης και η βελτίωση της νευρολογικής εικόνας η οποία οφείλεται σε πίεση του νωτιαίου μυελού και είναι εφικτή στο 80% των ασθενών, ανάλογα με το στάδιο της νόσου.
Είδη χειρουργικών επεμβάσεων
- Πρόσθια αυχενική δισκεκτομή ή σωματεκτομή και σπονδυλοδεσία
- Οπίσθια προσπέλαση με πεταλοπλαστική ή πεταλεκτομή και
- Σπονδυλοδεσία ή συνδυασμός των παραπάνω τεχνικών.
Ποια τεχνική είναι καλύτερη ;
Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής εξαρτάται από :
- Το επίπεδο της βλάβης
- Τον αριθμό των επιπέδων που εμπλέκονται
- Την παρουσία κεντρικής ή τρηματικής στένωσης
- Τα χαρακτηριστικά του ασθενή
- Την ύπαρξη σπονδυλολίσθησης, κύφωσης, αστάθειας ή οστεοποίησης του οπίσθιου επιμήκους συνδέσμου.
ΠΡΟΓΝΩΣΗ
Η αυχενική σπονδύλωση εξελίσσεται αργά και προοδευτικά και προκαλεί χρόνια αναπηρία, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με συμπίεση νεύρων. Η χειρότερη επιπλοκή της είναι η αυχενική σπονδυλωτική μυελοπάθεια.