Τα ΜΣΑΦ εί­ναι γε­νι­κά κα­λά α­νε­κτά στα παι­διά. Το πε­ρί­γραμ­μα των το­ξι­κών τους εκ­δη­λώ­σε­ων δι­α­φέ­ρει α­πό των ε­νη­λί­κων, δε­δο­μέ­νου ό­τι πε­ρι­λαμ­βά­νει λι­γό­τε­ρες γα­στρεν­τε­ρι­κές και νε­φρι­κές, αλ­λά και ο­ρι­σμέ­νες ι­δι­όρ­ρυθ­μες, με­ρι­κές φο­ρές σο­βα­ρές, ε­πι­πλο­κές.

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ : Η πραγ­μα­τι­κή συ­χνό­τη­τα των ε­πι­πλο­κών των μη σα­λι­κυ­λι­κών ΜΣΑΦ στην παι­δι­κή η­λι­κί­α δεν εί­ναι γνω­στή. Οι πλη­ρο­φο­ρί­ες για την συγ­κρι­τι­κή το­ξι­κό­τη­τα των μη σα­λι­κυ­λι­κών ΜΣΑΦ εί­ναι πε­ρι­ο­ρι­σμέ­νες. Πάν­τως, στα παι­διά, τα μη σα­λι­κυ­λι­κά ΜΣΑΦ φαί­νε­ται ό­τι εί­ναι κα­λύ­τε­ρα α­νε­κτά και λι­γό­τε­ρο συ­χνά υ­πεύ­θυ­να για δι­α­κο­πή της θε­ρα­πεί­ας α­πό την α­σπι­ρί­νη.

ΤΥΠΟΙ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΜΣΑΦ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

1.   ΑΠΟ ΤΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Κοι­λια­κός πό­νος (συ­χνά δι­ά­χυ­τος)
• Δυ­σπε­πτι­κές δι­α­τα­ρα­χές
• Ναυ­τί­α με/ή χω­ρίς ε­μέ­τους
• Δι­άρ­ροι­α
• Δυ­σκοι­λι­ό­τη­τα
• Με­τε­ω­ρι­σμός
• Α­νο­ρε­ξί­α
• Γα­στρί­τι­δα
• Γα­στρεν­τε­ρί­τι­δα
• Κοι­λια­κές κράμ­πες
• Έλ­κος στο­μά­χου-δω­δε­κα­δα­κτύ­λου
• Γα­στρορ­ρα­γί­α
• Δι­ά­τρη­ση
• Παγ­κρε­α­τί­τι­δα
• Οι­σο­φα­γί­τι­δα (Mullberg AC et al, 1992)
• Δυ­σγευ­σί­α
• Στο­μα­τι­κά έλ­κη
• Α­ναι­μί­α : Μπο­ρεί να ο­φεί­λε­ται στην α­θό­ρυ­βη α­πώ­λεια αί­μα­τος α­πό τα κό­πρα­να, αλ­λά και σε αύ­ξη­ση του όγ­κου του πλά­σμα­τος
• Πρω­κτί­τι­δα (υ­πό­θε­τα ιν­δο­με­θα­κί­νης) (Levy N and Gaspar E, 1975)
• Α­θό­ρυ­βη α­πώ­λεια αί­μα­τος α­πό τα κό­πρα­να

2.   ΑΠΟ ΤΟ ΗΠΑΡ

• Δι­α­τα­ρα­χές η­πα­τι­κών ε­ξε­τά­σε­ων
• Ί­κτε­ρος (με­ρι­κές φο­ρές με πυ­ρε­τό)
• Χο­λό­στα­ση
• Η­πα­τί­τι­δα

3.   ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΡΜΑ-ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥΣ

• Ε­ξάν­θη­μα
• Κνη­σμός
• Στο­μα­τί­τι­δα
• Ξη­ρό­τη­τα ή πό­νος στους βλεν­νο­γό­νους
• Πο­λύ­μορ­φο ε­ρύ­θη­μα
• Το­ξι­κή ε­πι­δερ­μι­κή νε­κρό­λυ­ση
• Σύν­δρο­μο Stevens-Johnson

4.   ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Αι­μορ­ρα­γί­ες
• Πτώ­ση του Ht (<10%)
• Θρομ­βο­πε­νί­α
• Λευ­κο­πε­νί­α
• Πα­ρά­τα­ση του χρό­νου προ­θρομ­βί­νης (σε α­σθε­νείς που παίρ­νουν ταυ­τό­χρο­να αν­τι­πη­κτι­κά per os)
• Αι­μο­λυ­τι­κή α­ναι­μί­α

5.   ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Κε­φα­λαλ­γί­ες
• Ζά­λη
• Ευ­ε­ρε­θι­στό­τη­τα
• Υ­πνη­λί­α
• Ί­λιγ­γος
• Δι­α­τα­ρα­χές προ­σω­πι­κό­τη­τας
• Προ­βλή­μα­τα στη μά­θη­ση
• Εγ­κε­φα­λο­πά­θεια
• Α­πώ­λεια του αι­σθή­μα­τος πραγ­μα­τι­κό­τη­τας
• Ε­λάτ­τω­ση προ­σο­χής
• Κα­τά­θλι­ψη ή ευ­φο­ρί­α
• Θό­λω­ση της ό­ρα­σης

6.   ΑΠΟ ΤΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Θη­λο­ει­δής νέ­κρω­ση
• Δι­ά­με­ση νε­φρί­τι­δα
• Οί­δη­μα
• Πρω­τε­ϊ­νου­ρί­α
• Αι­μα­του­ρί­α
• Ο­ξεί­α νε­φρι­κή α­νε­πάρ­κεια

7.   ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Συμ­φο­ρη­τι­κή καρ­δια­κή α­νε­πάρ­κεια (σε α­σθε­νείς με ο­ρια­κή καρ­δια­κή λει­τουρ­γί­α)
• Αρ­ρυθ­μί­α
• Αί­σθη­μα παλ­μών

8.   ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΥΠΕΡΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ

• Α­να­φυ­λα­ξί­α
• Σύν­δρο­μο υ­πε­ρευ­αι­σθη­σί­ας (πυ­ρε­τός, ρί­γη, δερ­μα­τι­κό ε­ξάν­θη­μα, δι­α­τα­ρα­χές η­πα­τι­κής λει­τουρ­γί­ας, ί­κτε­ρος, λευ­κο­πε­νί­α, η­ω­σι­νο­φι­λί­α, σπά­νια θά­να­τος). 

9.   ΑΛΛΕΣ

• Οί­δη­μα
• Με­τα­βο­λι­κή ο­ξέ­ω­ση
• Δι­α­τα­ρα­χές έμ­μη­νης ρύ­σης

12.5.1  ΑΠΟ ΤΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Η πραγ­μα­τι­κή συ­χνό­τη­τα και ο κίν­δυ­νος γα­στρο­δω­δε­κα­δα­κτυ­λι­κής βλά­βης α­πό τα ΜΣΑΦ στα παι­διά δεν έ­χουν προσ­δι­ο­ρι­σθεί. Σύμ­φω­να με γα­στρο­σκο­πι­κές με­λέ­τες, η συ­χνό­τη­τα του γα­στρι­κού ή δω­δε­κα­δα­κτυ­λι­κού έλ­κους α­πό ΜΣΑΦ σε παι­διά με ΝΡΑ α­νέρ­χε­ται σε 0% (Her­maszewski R et al, 1993) έ­ως 23%, και της γα­στρί­τι­δας ή δω­δε­κα­δα­κτυ­λί­τι­δας, σε 47% (Mul­berg AE et al, 1993).

Κα­τ' άλ­λους, τα ΜΣΑΦ προ­κα­λούν γα­στρο­δω­δε­κα­δα­κτυ­λι­κή βλά­βη στα παι­διά σε συ­χνό­τη­τα πα­ρό­μοι­α με τους ε­νή­λι­κες, ο­δη­γούν ό­μως λι­γό­τε­ρο συ­χνά σε νο­σο­κο­μεια­κή νο­ση­λεί­α ή θά­να­το (Dowd JE et al, 1995; Lesko SM and Mitchell AA, 1995).

Τα σα­λι­κυ­λι­κά εί­ναι συ­χνό­τε­ρα υ­πεύ­θυ­να για τις γα­στρεν­τε­ρι­κές ε­πι­πλο­κές των ΜΣΑΦ στα παι­διά. Η ιμ­που­προ­φαί­νη, σε αν­τι­πυ­ρε­τι­κές δό­σεις (5-10 mg/kg/24ωρο), μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει ο­ξεί­α γα­στρεν­τε­ρι­κή αι­μορ­ρα­γί­α (Lesko SM and Mitchell AA, 1995).

12.5.2  ΑΠΟ ΤΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Εί­ναι σπά­νι­ες στα παι­διά.

• Πρω­τε­ϊ­νου­ρί­α-αι­μα­του­ρί­α : Ε­πί­μο­νη πρω­τε­ϊ­νου­ρί­α α­πό ΜΣΑΦ εί­ναι πο­λύ σπά­νια. Πα­ρο­δι­κή αι­μα­του­ρί­α ή πρω­τε­ϊ­νου­ρί­α εμ­φα­νί­ζει το 10% των παι­δι­ών που παίρ­νει ΜΣΑΦ (Szer IS et al, 1991). Η τολ­με­τί­νη μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει ψευ­δο­πρω­τε­ϊ­νου­ρί­α, η ο­ποί­α δί­νει ψευ­δώς θε­τι­κή αν­τί­δρα­ση στο 3% των ε­ξε­τά­σε­ων με α­κε­τυ­λο-σουλ­φο­σα­λι­κυ­λι­κό ο­ξύ, αλ­λά αρ­νη­τι­κή με dipstix (Wellborne FR et al, 1983).
• Νε­φρω­σι­κό σύν­δρο­μο (σπά­νια) (Robinson J et al, 1990).
• Α­να­στρέ­ψι­μη νε­φρι­κή α­νε­πάρ­κεια (να­προ­ξέ­νη, ιμ­που­προ­φαί­νη) (Laxer RM et al, 1987; van Biljon G, 1989).
• Δι­ά­με­ση νε­φρί­τι­δα και θη­λο­ει­δής νέ­κρω­ση (συ­νή­θως φαι­νο­προ­φαί­νη, α­σπι­ρί­νη) (Wortmann DW et al, 1980).
• Ο­ξεί­α νε­φρι­κή α­νε­πάρ­κεια και δι­ά­με­ση νε­φρί­τι­δα (να­προ­ξέ­νη) (Ray PE et al, 1988).

12.5.3   ΑΠΟ ΤΟ ΗΠΑΡ

Αύ­ξη­ση η­πα­τι­κών εν­ζύ­μων (SGOT, SGPT) : Εί­ναι συ­χνή ε­πι­πλο­κή των ΜΣΑΦ, ι­δι­αί­τε­ρα των σα­λι­κυ­λι­κών, αν και δεν εί­ναι α­συ­νή­θι­στη σε παι­διά με ΝΡΑ που δεν παίρ­νουν φάρ­μα­κα. Τα μη σα­λι­κυ­λι­κά ΜΣΑΦ εί­ναι πο­λύ λι­γό­τε­ρο η­πα­το­το­ξι­κά. Τραν­σα­μι­να­σαι­μί­α εμ­φα­νί­ζει >50% των παι­δι­ών με ρευ­μα­τι­κά νο­σή­μα­τα που παίρ­νει α­σπι­ρί­νη και εί­ναι συ­χνός λό­γος δι­α­κο­πής του φαρ­μά­κου (Miller JJ and Weissman DB, 1976; Bernstein BΗ et al, 1977).

Η αύ­ξη­ση των τραν­σα­μι­να­σών εί­ναι συ­χνό­τε­ρη σε παι­διά μι­κρό­τε­ρης η­λι­κί­ας ή με συ­στη-μα­τι­κή ΝΡΑ (Bernstein BH et al, 1977). Η SGOT μπο­ρεί να αυ­ξη­θεί α­κό­μα και σε παι­διά θε­ρα­πευ­ό­με­να με μι­κρές δό­σεις α­σπι­ρί­νης, α­κό­μα και ό­ταν τα ε­πί­πε­δα των σα­λι­κυ­λι­κών στο πλά­σμα κυ­μαί­νον­ται σε α­σφα­λή ό­ρια (Bernstein BH et al, 1977). Το ή­παρ των παι­δι­ών με συ­στη­μα­τι­κή ΝΡΑ φαί­νε­ται ό­τι εί­ναι ι­δι­αί­τε­ρα ευ­αί­σθη­το στην το­ξι­κή δρά­ση πολ­λών ΜΣΑΦ.

Η αύ­ξη­ση των τραν­σα­μι­να­σών μπο­ρεί να εί­ναι α­συμ­πτω­μα­τι­κή και να υ­πο­χω­ρή­σει αυ­τό­μα­τα και πα­ρά την συ­νέ­χι­ση της θε­ρα­πεί­ας (Miller JJ and Weissman DB, 1976). Πάν­τως, πολ­λά παι­διά μπο­ρεί να εμ­φα­νί­σουν ναυ­τί­α, ε­μέ­τους, κα­κου­χί­α και πό­νο στο α­νώ­τε­ρο δε­ξιό τμή­μα της κοι­λιάς και ευ­αι­σθη­σί­α και χρει­ά­ζον­ται νο­σο­κο­μεια­κή νο­ση­λεί­α. Η η­πα­το­πά­θεια α­πό την α­σπι­ρί­νη μπο­ρεί να εί­ναι ι­στο­λο­γι­κά και κλι­νι­κά α­δύ­να­το να δι­α­κρι­θεί α­πό το σύν­δρο­μο Reye (Rennebohm RM et al, 1985).

Η­πα­τι­κή νό­σος (ιν­δο­με­θα­κί­νη)

Η­πα­το­σπλη­νο­με­γα­λί­α σε συν­δυα­σμό με αύ­ξη­ση των η­πα­τι­κών εν­ζύ­μων, υ­ψη­λό πυ­ρε­τό, ε­μέ­τους, κα­ρη­βα­ρί­α, αι­μορ­ρα­γί­α και κώ­μα, σε παι­διά με συ­στη­μα­τι­κή ΝΡΑ (σα­λι­κυ­λι­κά, ιν­δο­με­θα­κί­νη) (Had­chouel M et al, 1985). Δύ­ο παι­διά που κα­τέ­λη­ξαν κα­κώς, νε­κρο­ψια­κά εί­χαν εν­δο­κρα­νια­κή αι­μορ­ρα­γί­α.

Η­πα­τι­κή α­νε­πάρ­κεια σε συν­δυα­σμό με δι­ά­χυ­τη εν­δαγ­γεια­κή πή­ξη, σε παι­διά με συ­στη­μα­τι­κή ΝΡΑ που θε­ρα­πεύ­ον­ταν με σα­λι­κυ­λι­κά, ιν­δο­με­θα­κί­νη και ε­νέ­σι­μο χρυ­σό (De Vere Tyndall A et al, 1983). Έ­να α­πό τα παι­διά αυ­τά πέ­θα­νε α­πό εγ­κε­φα­λι­κή αι­μορ­ρα­γί­α.

Θα­να­τη­φό­ρα η­πα­τί­τι­δα : Έ­χει α­να­φερ­θεί με την ιν­δο­με­θα­κί­νη και την τολ­με­τί­νη (Shaw GR and Ander­son WR, 1991).

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ : Λό­γω της βα­ρύ­τη­τας των η­πα­τι­κών ε­πι­πλο­κών, στα παι­διά με ΝΡΑ, ι­δι­αί­τε­ρα με συ­στη­μα­τι­κή νό­σο, που θε­ρα­πεύ­ον­ται με ΜΣΑΦ η η­πα­τι­κή λει­τουρ­γί­α πρέ­πει να πα­ρα­κο­λου­θεί­ται τα­κτι­κά.

12.5.4   ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΡΜΑ - ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥΣ

Η συ­χνό­τη­τα και οι τύ­ποι των δερ­μα­τι­κών αν­τι­δρά­σε­ων ποι­κίλ­λουν στα δι­ά­φο­ρα ΜΣΑΦ (Bigby M and Stern R, 1985). Συ­χνό­τε­ρες εί­ναι οι αλ­λερ­γι­κές αν­τι­δρά­σεις.

• Κνη­σμός (τολ­με­τί­νη, ιμ­που­προ­φαί­νη, να­προ­ξέ­νη) (Bigby M and Stern R, 1985)
• Σύν­δρο­μο Stevens-Johnson (δι­φλου­νι­ζά­λη)
• Αν­τι­δρά­σεις φω­το­ευ­αι­σθη­σί­ας : Εί­ναι α­συ­νή­θι­στες με τα ΜΣΑΦ, ε­κτός α­πό την πι­ρο­ξι­κά­μη (Serrano G et al, 1984)
• Πο­λύ­μορ­φο ε­ξάν­θη­μα : Μπο­ρεί να πα­ρα­τη­ρη­θεί με ό­λα τα ΜΣΑΦ και συ­νή­θως σχε­τί­ζε­ται με με­γά­λες δό­σεις.
• Ου­λές του προ­σώ­που, σε αυ­ξη­μέ­νη συ­χνό­τη­τα, ι­δι­αί­τε­ρα με την να­προ­ξέ­νη και κυ­ρί­ως σε παι­διά με α­νοι­χτό­χρω­μο δέρ­μα και γα­λα­νά ή γκρί­ζα μά­τια (Wallace C et al, 1994).
• Ψευ­δο­πορ­φυ­ρί­α (να­προ­ξέ­νη).

12.5.5   ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΥΠΕΡΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ

Ό­λα τα ΜΣΑΦ μπο­ρούν να προ­κα­λέ­σουν ο­ξύ ά­σθμα σε α­σθμα­τι­κούς α­σθε­νείς ευ­αί­σθη­τους στα σα­λι­κυ­λι­κά. Η τολ­με­τί­νη, και πε­ρι­στα­σια­κά άλ­λα ΜΣΑΦ, μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει α­να­φυ­λα­ξί­α σε α­σθμα­τι­κούς. Α­κοκ­κι­ο­κυτ­τά­ρω­ση και μυ­ε­λι­κή α­πλα­σί­α εί­ναι σπά­νια.

12.5.6   ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Με­τα­βο­λή της δι­ά­θε­σης και έλ­λει­ψη προ­σο­χής
• Δι­α­τα­ρα­χές προ­σω­πι­κό­τη­τας (ευ­ε­ρε­θι­στό­τη­τα, υ­περ­δρα­στη­ρι­ό­τη­τα, νευ­ρι­κό­τη­τα, κα­ρη­βα­ρί­α, κα­τά­θλι­ψη)
• Ί­λιγ­γος και βα­ρη­κο­ΐ­α, ι­δι­αί­τε­ρα με τα σα­λι­κυ­λι­κά, αλ­λά και με άλ­λα ΜΣΑΦ (Makela A, 1977)
• Θό­λω­ση της ό­ρα­σης
• Ά­ση­πτη μη­νιγ­γί­τι­δα (ιμ­που­προ­φαί­νη)
• Εγ­κε­φα­λο­πά­θεια με εγ­κε­φα­λι­κό οί­δη­μα (στα πλαί­σια του συν­δρό­μου Reye α­πό τα σα­λι­κυ­λι­κά)
• Κε­φα­λαλ­γί­ες (10%), με ή χω­ρίς ναυ­τί­α και ε­μέ­τους (3%) (ιν­δο­με­θα­κί­νη και λι­γό­τε­ρο συ­χνά άλ­λα ΜΣΑΦ). Εί­ναι η συ­χνό­τε­ρη νευ­ρο­λο­γι­κή ε­πι­πλο­κή των ΜΣΑΦ.
• Ζά­λη (<1%) (ιν­δο­με­θα­κί­νη). Η ιν­δο­με­θα­κί­νη προ­κα­λεί συ­χνό­τε­ρα ε­πι­πλο­κές α­πό το ΚΝΣ, συ­νή­θως κε­φα­λαλ­γί­α, ζά­λη και σύγ­χυ­ση και πε­ρι­στα­σια­κά ί­λιγ­γο, υ­πνη­λί­α και κα­τά­θλι­ψη, που συ­χνά ε­πι­βάλ­λουν δι­α­κο­πή του φαρ­μά­κου.
• Σύν­δρο­μο Reye (σα­λι­κυ­λι­κά) : Εί­ναι ο­ξύ συ­στη­μα­τι­κό νό­ση­μα χα­ρα­κτη­ρι­ζό­με­νο α­πό εγ­κε­φα­λο­πά­θεια με εγ­κε­φα­λι­κό οί­δη­μα και ά­θροι­ση λί­πους στο ή­παρ. Πα­ρα­τη­ρεί­ται τυ­πι­κά σε παι­διά η­λι­κί­ας 6 μη­νών έ­ως 15 ε­τών, συ­χνά στη φά­ση της α­νά­νη­ψης α­πό ι­ο­γε­νή λοί­μω­ξη. Εκ­δη­λώ­νε­ται με έν­το­νους ε­μέ­τους, που α­κο­λου­θούν­ται α­πό δι­α­νο­η­τι­κές δι­α­τα­ρα­χές ε­ξε­λισ­σό­με­νες σε πα­ρα­λή­ρη­μα, κώ­μα και σπα­σμούς. Βι­ο­χη­μι­κά, αλ­λ' ό­χι κλι­νι­κά, υ­πάρ­χει έν­δει­ξη η­πα­τι­κής δι­α­τα­ρα­χής. Το 23% των α­σθε­νών κα­τα­λή­γει κα­κώς, συ­νή­θως σε δι­ά­στη­μα 3 η­με­ρών. Το σύν­δρο­μο Reye εί­ναι η συ­χνό­τε­ρη αι­τί­α η­πα­τι­κής θνη­τό­τη­τας σε παι­διά στις ΗΠΑ. Το 50% πε­ρί­που των ε­πι­ζών­των έ­χει ε­πί­μο­να νευ­ρο­λο­γι­κά υ­πο­λείμ­μα­τα. Αν και η αι­τι­ο­λο­γι­κή συ­σχέ­τι­ση του συν­δρό­μου Reye με τα σα­λι­κυ­λι­κά δεν έ­χει α­πο­δει­χθεί, τα σα­λι­κυ­λι­κά πρέ­πει να χρη­σι­μο­ποι­ούν­ται με προ­σο­χή σε παι­διά με ι­ο­γε­νείς λοι­μώ­ξεις και να δι­α­κό­πτον­ται με τις πρώ­τα ύ­πο­πτα συμ­πτώ­μα­τα.

12.5.7   ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Έ­χουν α­να­φερ­θεί σε 15 παι­διά με την ιν­δο­με­θα­κί­νη (Kelsey WM and Scharyj M, 1967). Δύ­ο α­π' αυ­τά α­πε­βί­ω­σαν εν μέ­σω ση­ψαι­μί­ας, 3, α­πό σο­βα­ρή η­πα­το­το­ξι­κό­τη­τα (συν­δε­ό­με­νη με γα­στρεν­τε­ρι­κή αι­μορ­ρα­γί­α σε 2 και νε­φρι­κή προ­σβο­λή, σε έ­να) και έ­να άλ­λο α­πό δι­ά­τρη­ση δω­δε­κα­δα­κτυ­λι­κού έλ­κους. Ό­λα τα παι­διά έ­παιρ­ναν ταυ­τό­χρο­να και άλ­λα φάρ­μα­κα, γι' αυ­τό και δεν εί­ναι γνω­στό κα­τά πό­σον υ­πεύ­θυ­νη ή­ταν η ιν­δο­με­θα­κί­νη. Πέν­τε άλ­λα παι­διά που πέ­θα­ναν εί­χαν πε­ρι­καρ­δί­τι­δα ή μυ­ο­καρ­δί­τι­δα, 3 εί­χαν η­πα­τί­τι­δα, έ­να εί­χε έ­να δι­α­τι­τραί­νον έλ­κος και χει­ρουρ­γι­κές ε­πι­πλο­κές, έ­να, γα­στρεν­τε­ρι­κή αι­μορ­ρα­γί­α με συ­νε­πα­κό­λου­θη νε­φρι­κή α­νε­πάρ­κεια και έ­να, σο­βα­ρή λοί­μω­ξη.