• Όταν παρουσιασθεί πριν από το 50ό έτος της ηλικίας
• Όταν τα συμπτώματα και κλινικά ευρήματα είναι ετερόπλευρα και ασύμμετρα
• Όταν επιπροστίθεται σε προϋπάρχοντα περιοχικά σύνδρομα (περιαρθρίτιδα, θυλακίτιδες, σπασμός αυχενικών μυών από κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, κ.λ.π.)
• Οταν οι δείκτες οξείας φάσης (ΤΚΕ, CRP) είναι φυσιολογικοί

Δεν υπάρχουν παθογνωμονικές δοκιμασίες ή οριστικά κριτήρια για την διάγνωση της ρευματικής πολυμυαλγίας. Η κλινική διάγνωση της ρευματικής πολυμυαλγίας μπορεί να γίνει με βάση ορισμένα εμπειρικά κριτήρια, εφ΄όσον έχουν αποκλεισθεί άλλες νοσολογικές καταστάσεις που παρουσιάζονται με παρόμοιες κλινικές εκδηλώσεις [Bird HA et al, 1979; Jones JG and Hazleman BL, 1981; Chuang TY et al, 1982; Healey LA, 1984] :

• Ηλικία ασθενούς ≥ 50 ετών στην έναρξη της νόσου
• Εγγύς και αμφοτερόπλευροι πόνοι και πρωϊνή δυσκαμψία (διάρκειας τουλάχιστον ≥30 λεπτών) διάρκειας τουλάχιστον 2 εβδομάδων. Η δυσκαμψία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 2 από τις εξής 3 περιοχές: αυχένας ή κορμός, ώμοι ή εγγύς περιοχές των άνω άκρων και ισχία ή εγγύς πλευρά μηρών.          
• ΤΚΕ ≥ 40 mm/h.
• Ταχεία ύφεση των συμπτωμάτων με χαμηλές δόσεις γλυκοκορτικοειδών. Τα συμπτώματα βελτιώνονται γενικά κατά 50-70% μέσα σε 3 ημέρες στους ασθενείς που αρχίζουν θεραπεία με πρεδνιζόνη σε δόση 10-20 mg ημερησίως. Εάν ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στην αρχική θεραπεία η διάγνωση της #ς πρέπει να αναθεωρείται.

Η διάγνωση της ρευματικής πολυμυαλγίας δυσκολεύεται σε ασθενείς ηλικίας 40-50 ετών οι οποίοι παρουσιάζονται με ασύμμετρα συμπτώματα και ΤΚΕ 40< mm/h [Helfgot SM and Kieval RI, 1996; Brooks RC and McGee SR, 1997;Proven A et al, 1999]. Τα συμπτώματα μπορεί στα αρχικά στάδια της νόσου να είναι ασύμμετρα (ετερόπλευρα) αρχίζοντας στον ένα ώμο ή ισχίο, αλλά σύντομα, στους περισσότερους ασθενείς, γίνονται αμφοτερόπλευρα [Salvarani C et al, 2008].

Σε νεότερους ασθενείς, φλεγμονώδη ρευματικά νοσήματα τα οποία μπορεί να υποδύονται ρευματική πολυμυαλγία επιβάλλουν προσεκτική διερεύνηση για εναλλακτικές διαγνώσεις. Πάντως, μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν τυπική ρευματική πολυμυαλγία στα τέλη της 4^ης δεκαετίας της ζωής τους και έχουν χαμηλή ΤΚΕ στον χρόνο της διάγνωσης.

Η αύξηση της CRPμπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κριτήριο ρευματικής πολυμυαλγίας εάν η ΤΚΕ είναι <40 mm/h, λόγω της μεγαλύτερης ευαισθησίας που έχει η CRP συγκριτικά με την ΤΚΕ. Επομένως, η φυσιολογική ή μετρίως αυξημένη ΤΚΕ από μόνη της δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίζει από την διάγνωση της PMR, εφ΄ όσον η κλινική εικόνα συνάδει με αυτήν, και η διάγνωσή της είναι λιγότερο πιθανή, εφ΄όσον η ΤΚΕ και η CRP είναι σε φυσιολογικά όρια.

• Ηλικία≥50 ετών
• Πόνοι και στους 2 ώμους (αμφοτερόπλευρα)  
• Αύξηση CRP ή/και ΤΚΕ  

• Πρωινή δυσκαμψία διάρκειας ≥ 45 λεπτών (2 βαθμοί)
• Πόνος ή περιορισμός το εύρους κίνησης του ισχίου (1 βαθμός)
• Απουσία RF ή αντι-CCP αντισωμάτων (2 βαθμοί)  
• Απουσία περιφερικού αρθρικού πόνου (1 βαθμός).

Score ≥4, στο πλαίσιο των απαιτούμενων κριτηρίων, έχει 78% ειδικότητα και 68% ευαισθησία για την διάκριση της PMR από την ομάδα σύγκρισης.

Οι ασθενείς με κλινικά «καθαρή» PMR δεν έχουν κλασικά ευρήματα κροταφικής αρτηρίτιδας, δηλ. ευαισθησία της κροταφικής αρτηρίας, κεφαλαλγίες, πόνο στη γνάθο, οπτικές διαταραχές και άλλες ενδείξεις ισχαιμίας, όπως χωλότητα των άνω άκρων.

Η GCA μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε φάση της κλινικής διαδομής της ρευματικής πολυμυαλγίας, όπως στην παρουσίαση, στη διάρκεια ή μετά την διακοπή της θεραπείας με γλυκοκορτικοειδή.

Σε ασθενείς θεραπευόμενους με 20 mg πρεδνιζόνης ημερησίως η εμμονή των συστηματικών εκδηλώσεων (όπως ο πυρετός) ή σημαντική αύξηση των δεικτών οξείας φάσης είναι ένδειξη υποκείμενης GCA.

Στη διάρκεια της παρακολούθησης του ασθενούς με # πρέπει να διερευνούμε κατά πόσον ο ασθενής έχει συμπτώματα ή φυσικά ευρήματα ενδεικτικά κροταφικής αρτηρίτιδας.

Εάν ο ασθενής εμφανίσει κλινικές ενδείξεις κροταφικής αρτηρίτιδας στη διάρκεια της παρακολούθησης πρέπει να υποβάλλεται σε βιοψία της κροταφικής αρτηρίας, ακόμα και αν θεραπεύεται με γλυκοκορτικοειδή. Το αποτέλεσμα της βιοψίας της κροταφικής αρτηρίας δεν φαίνεται να επηρεάζεται από προηγηθείσα θεραπεία με γλυκοκορτικοειδή [Achkar AA et al, 1994].

Η βιοψία μπορεί να αποδειχθεί αρνητική εάν έχουν προσβληθεί μεγάλες αρτηρίες, οπότε, στην περίπτωση αυτή, η διάγνωση μπορεί να χρειασθεί αγγειακή απεικόνιση [Brack A et al, 1999].