ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ (Ορολογία)
ΟΡΟΛΟΓΙΑ
Διάφοροι όροι έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν καταστάσεις σχετιζόμενες με οσφυαλγία, με βάση ακτινολογικά ευρήματα (σπονδύλωση, σπονδυλολίσθηση, σπονδυλόλυση), φυσικά ευρήματα (οσφυική λόρδωση, κύφωση, σκολίωση) και κλινικές ή νευρολογικές εκδηλώσεις (νευρογενής χωλότητα, ριζοπάθεια, σύνδρομο ιππούριδας, ισχιαλγία).
Ορολογία χρησιμοποιούμενη στην οσφυαλγία
Σπονδύλωση :Αρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης, απεικονιζόμενη ακτινολογικά με στένωση του μεσοσπονδυλίου δίσκου και οστεοαρθρικές αλλοιώσεις των αποφυσιακών αρθρώσεων |
Σπονδυλολίσθηση : Πρόσθια παρεκτόπιση ενός σπονδύλου σε σχέση με τον υποκείμενο σπόνδυλο. Ο βαθμός της ολίσθησης εκτιμάται με τις απλές ακτινογραφίες και ταξινομείται σε 4 κατηγορίες : |
ØΒαθμόςI : ολίσθηση1-25% |
ØΒαθμός II : ολίσθηση 26-5% |
ØΒαθμός III : ολίσθηση 51-75% |
ØΒαθμός IV : ολίσθηση76-100% |
Γενικά, η ολίσθηση Ι και ΙΙ βαθμού αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Αντίθετα, η ολίσθηση ΙΙΙ και IV βαθμού και μερικοί ασθενείς με ολίσθηση ηπιότερου βαθμού μπορεί να χρειασθούν χειρουργική θεραπεία εάν έχουν επίμονα και αναπηρικά συμπτώματα. |
Σπονδυλόλυση : Κάταγμα του ισθμού του σπονδυλικού τόξου όπου το σώμα του σπονδύλου συνενώνεται με τα πρόσθια σπονδυλικά στοιχεία, προστατεύοντας τα νεύρα. Μερικοί ενήλικες έχουν μια αναπτυξιακή ρωγμή σε έναν σπόνδυλο, συνήθως τον 05. |
Σπονδυλική στένωση :Τοπική, τμηματική ή γενικευμένη στένωση του κεντρικού σπονδυλικού σωλήνα από οστικά στοιχεία ή μαλακά μόρια, συνήθως οστικές υπερτροφικές αλλοιώσεις στις αποφυσιακές αρθρώσεις και με πάχυνση του ωχρού συνδέσμου. |
Ριζοπάθεια : εξασθένηση μιας νευρικής ρίζας, η οποία συνήθως προκαλεί αντανακλαστικό πόνο, αιμωδία, «γαργάλημα» ή μυική αδυναμία ανταποκρινόμενη σε μια ορισμένη νευρική ρίζα. |
Ισχιαλγία : πόνος, αιμωδία, «γαργάλημα» στην κατανομή του ισχιακού νεύρου, που ακτινοβολούν προς τα κάτω, στην οπίσθια ή έξω επιφάνεια του σκέλους, συνήθως έως την ποδοκνημική ή το άκρο πόδι. |
Άλλες καταστάσεις συνδεόμενες με χαμηλή οσφυαλγία
ØΣύνδρομο απιοειδούς μυός
ØΣύνδρομο ιππούριδας
Ø«Backmouse»
ØΡήξεις του ινώδους δακτυλίου
ØΔυσλειτουργία των ιερολαγονίων αρθρώσεων (sacroiliacjointdysfunction).
Σύνδρομο απιοειδούς μυός (piriformissyndrome)
Ο απιοειδής μυς είναι ένας στενός μυς, ο οποίος εντοπίζεται στους γλουτούς και, σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να συμπιέζει ή να ερεθίζει το ισχιακό νεύρο.
Ο ασθενής με τυπικό σύνδρομο απιοειδούς μυός παραπονείται για πόνο στο γλουτό, με ή χωρίς αντανάκλαση στην οπίσθια επιφάνεια του σύστοιχου μηρού.
Συχνά ο πόνος επεκτείνεται κάτω από το γόνατο έως την οπισθοπλάγια επιφάνεια της κνήμης, υποδυόμενος τυπική δισκογενή ισχιαλγία.
Τα συμπτώματα αναπαράγονται με τις δραστηριότητες των κάτω άκρων και ειδικότερα με τις στροφές του ισχίου, αλλά συχνά ο πόνος επιτείνεται σε καθιστή θέση. Ο πόνος μπορεί ακόμα να αναπαράγεται κατά την αφόδευση ή την ούρηση, ενώ συνήθως μετριάζεται με έλξη ή έξω στροφή του κάτω άκρου.
Ακόμα, ο ασθενής μπορεί να έχει μικρή ατροφία των γλουτιαίων μυών και θετικό σημείο Τredelenburg (κλίση της λεκάνης στην όρθια θέση), όπως και αδυναμία των μυών που νευρώνονται από την Ι1, ή πάρεση του άκρου ποδιού. Η αισθητικότητα μερικές φορές επηρεάζεται και υπάρχει υπολειπόμενη υπαισθησία στα δερμοτόμια του ισχιακού νεύρου.
Σύνδρομο ιππούριδας
Χαρακτηρίζεται από απώλεια του ελέγχου του παχέος εντέρου και της ουροδόχου κύστης, αιμωδία στο ριζομήριο, περιοχή σέλας στο περίνεο και αδυναμία των κάτω άκρων.
«Backmouse»
Το «backmouse» είναι ένα ινολιπώδες οζίδιο, το οποίο συνδέεται με οσφυαλγία, αν και έχει αναφερθεί σε έναν μόνο ασθενή [Curtis P et al, 2000].
Λιπώδης κήλη
Εχουν περιγραφεί μερικές περιπτώσεις κήλης λίπους μέσω μιας περιτονίας ακριβώς πάνω από την λαγόνια ακρολοφία κυρίως σε νέες αθλητικές γυναίκες, οι οποίες παραπονιούντουσαν για μια ευαίσθητη μάζα [Light HG, 1983].
Ρήξεις ινώδους δακτυλίου
Οι ρήξεις του ινώδους δακτυλίου είναι ρωγμές ή σχισμές του ινώδους δακτυλίου του μεσοσπονδυλίου δίσκου, οι οποίες αποκαλύπτονται στην MRI, αν και δεν έχει προσδιορισθεί κατά πόσον συνδέονται με οσφυαλγία
Δυσλειτουργία ιερολαγονίων αρθρώσεων
Η δυσλειτουργία των ιερολαγονίων εκδηλώνεται με πόνο, ο οποίος διαρκεί μήνες έως χρόνια, εντοπίζεται στην ιερογλουτιαία περιοχή και συχνά αντανακλάται στην βουβωνική περιοχή. Ο πόνος έχει τα εξής χαρακτηριστικά :
ØΣυχνά επεκτείνεται στην οπισθομηριαία επιφάνεια με σπασμό των υποκειμένων μυών
ØΜπορεί να επεκταθεί μέχρι το γόνατο, υποδυόμενος ερεθισμό της I1 ρίζας, ενώ στο <10% των περιπτώσεων κατεβαίνει κάτω από το γόνατο, χωρίς όμως να συνοδεύεται από νευρολογικές διαταραχές
ØΣυνήθως επιδεινώνεται με το κάθισμα και βελτιώνεται με την όρθια θέση και την βάδιση.
ØΜπορεί να αναπαράγεται κατά την κάμψη ή έκταση της οσφύος, όχι όμως στην πλάγια κάμψη.
Κλινικά, συχνά παρατηρείται ευαισθησία με την πίεση πάνω από την αρθρική σχισμή των ιερολαγονίων ή με την συμπίεση των λαγονίων ακρολοφιών σε πλάγια κατακεκλιμένη θέση.
H κάμψη, απαγωγή και προσαγωγή του ισχίου είναι ανώδυνες, αλλά οι υπερακραίες θέσεις στην έσω και έξω στροφή του ισχίου μπορεί να προκαλέσουν πόνο στη βουβωνική περιοχή ή στην σύστοιχη ιερολαγόνια.